Rzecznik Prasowy - SSA Janusz Sulima

tel. 85 743 07 24
tel. kom. 605 600 676
e-mail: rzecznik_prasowy@bialystok.sa.gov.pl
pok. 313


W dniu 19 marca 2024 r. g. 10.00 s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku  rozpozna sprawę mężczyzny, który wyrokiem Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 19 października 2023 r.  w sprawie o sygn. akt  III K 44/23 został uznany za winnego, tego, że w dniu 7 stycznia 2023 r. w Wyszkowie na placu miejskim, działając wspólnie i w porozumieniu z ustaloną osobą nieletnią, stosując wobec obywatela Ukrainy przemoc z powodu jego przynależności narodowej dokonał jego pobicia w ten sposób, że kopnął go w twarz w rejon nosa, a następnie chwycił głowę pokrzywdzonego kolanami i tak trzymał, a nieletni sprawca kopnął w/w w twarz, w wyniku czego doznał on obrażeń ciała w postaci złamania nosa, zasinienia oczodołu prawego oraz przekrwienia gałki ocznej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządów na czas powyżej 7 dni w myśl art. 157 § 1 kk, przy czym czynu tego dopuścił się publicznie z oczywiście błahego powodu, powodując przez to rażące lekceważenie porządku prawnego czym wypełnił dyspozycję art. 119 § 1 kk w zb. z art. 158 § 1 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 57 a § 1 kk. Za czyn ten wymierzono oskarżonemu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie zwieszono na okres lat 3 oraz oddano go w okresie próby pod dozór kuratora i zobowiązano do pisemnego informowania kuratora, co 6 miesięcy o przebiegu okresu próby.

Nadto orzeczono o podaniu wyroku do publicznej wiadomości poprzez wywieszenie jego odpisu na okres miesiąca na tablicy ogłoszeń Sądu Rejonowego w Wyszkowie oraz orzeczono od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w kwocie tysiąca złotych.

Apelację od tego wyroku złożył prokurator.

W dniu 12 marca 2024 r., godz.11.30  s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę dotyczącą dwóch młodocianych oskarżonych, którzy w trakcie tzw. ucieczki z młodzieżowego ośrodka wychowawczego dokonali rozboju na dwóch młodych kobietach z użyciem tzw. „tulipana”

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 26.10.2023 r. w sprawie II K 10/23 pierwszego z oskarżonych uznał za winnego tego, że w dniu 2 grudnia 2022r. w Nidzicy działając wspólnie i w porozumieniu z współoskarżonym dokonali rozboju na dwóch kobietach, w ten sposób, że współoskarżony stosował wobec jednej z kobiet przemoc w postaci bicia po głowie, a następnie po przewróceniu jej na ziemię, zażądał od niej wydania saszetki koloru czarnego z napisem adidas z zawartością, zaś oskarżony w tym czasie stosował przemoc fizyczną wobec drugiej kobiety poprzez siłowe posadzenie jej na ziemię, a następnie posługiwał się wobec niej rozbitą szklaną butelką, będącą przedmiotem o właściwościach tnących, będącą tym samym innym, podobnie niebezpiecznym do noża narzędziem, poprzez przystawienie jej do szyi, grożąc jej pocięciem twarzy z jednoczesnym żądaniem wydania należących do pokrzywdzonych przedmiotów, czym spowodował u drugiej z kobiet obrażenia ciała w postaci podbiegnięcia krwawego zlokalizowanego na szyi po stronie prawej, stanowiącego naruszenie nietykalności cielesnej, a następnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia saszetki koloru czarnego z napisem Adidas o wartości 150 zł z zawartością w postaci: kluczy do mieszkania, należącym do niej telefonem komórkowym marki Samsung Galaxy J5 wartości 300 zł oraz należącym do drugiej pokrzywdzonej telefonem komórkowym marki Samsung A13 wartości 2.000 zł, która to saszetka została wydana współoskarżonemu przez pierwszą z kobiet, pod wpływem stosowanej wobec niej groźby oraz pod wpływem stosowanej wobec drugiej pokrzywdzonej przemocy, czym działali na szkodę obu pokrzywdzonych czym wyczerpał dyspozycje z art. 280 § 2 k.k i wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności.

Natomiast drugiego z oskarżonych Sąd uznał za winnego tego, że  w dniu 2 grudnia 2022r. w Nidzicy działając wspólnie i w porozumieniu z współoskarżonym dokonali rozboju na dwóch kobietach, w ten sposób, że stosował on wobec jednej z kobiet przemoc w postaci bicia po głowie, a następnie przewrócenia jej na ziemię, czym spowodował u niej obrażenia ciała w postaci drobnej rany nosa, stłuczenia głowy i wargi dolnej, które to obrażenia stanowiły naruszenie funkcji narządów ciała tj. powłok skórnych twarzy i głowy, trwający nie dłużej niż 7 dni, po czym zażądał od niej wydania saszetki koloru czarnego z napisem adidas z zawartością, zaś współoskarżony w tym czasie stosował przemoc fizyczną wobec drugiej z kobiet poprzez  posadzenie jej siłą na chodniku, a następnie posługiwał się wobec niej rozbitą szklaną butelką, będącą przedmiotem o właściwościach tnących, stanowiącą tym samym inne, podobnie niebezpieczne do noża narzędzie, poprzez przystawienie jej do szyi, grożąc jej pocięciem twarzy z jednoczesnym żądaniem wydania należących do pokrzywdzonych przedmiotów, a następnie dokonali zaboru w celu przywłaszczenia saszetki koloru czarnego z napisem Adidas o wartości 150 zł z zawartością w postaci: kluczy do mieszkania, należącym do niej telefonem komórkowym marki Samsung Galaxy J5 wartości 300 zł oraz należącym do drugiej z pokrzywdzonych telefonem komórkowym marki Samsung A13 wartości 2.000 zł, która to saszetka została wydana oskarżonemu przez pierwszą z pokrzywdzonych pod wpływem stosowanej wobec niej przemocy oraz pod wpływem stosowanej wobec drugiej z pokrzywdzonych przez współoskarżonego groźby, czym działali na szkodę obu pokrzywdzonych  czym wyczerpał dyspozycje art. 280 § 2 k.k. w zb. z art. 157 § 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k i również wymierzył mu karę 3 lat pozbawienia wolności.

Ponadto zobowiązano solidarnie obu oskarżonych do zapłaty na rzecz dwóch pokrzywdzonych kwot po 600 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Apelację od tego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych. Obrońca pierwszego oskarżonego wniósł o złagodzenie orzeczonej kary pozbawienia wolności. poniżej dolnej granicy ustawowego zagrożenie za zarzucany mu czyn. Natomiast obrońca drugiego oskarżonego wniósł o przyjęcie, że dopuścił się on czynu z art. 280 § 1 k.k. i orzeczenie wobec niego kary 2 lat pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w dniu 23 lutego 2024 r. utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 15 maja 2023 r.  w sprawie o sygn. akt  III K 26/23 dotyczący popełnienia przestępstwa na tle przynależności narodowej podczas zgromadzenia publicznego w  Białymstoku.

W dniu 29 lutego 2024 r., godz.10.20  s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę młodego mężczyzny, który podczas libacji alkoholowej zadając siekierą uderzenie w lewą dłoń swojego znajomego spowodował u niego ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci amputacji paliczków trzech palców ręki (sygn. akt II AKa 263/23).

W dniu 20 lutego 2024 r. godz. 10.00 s. IV Sąd Apelacyjny rozpoznana sprawę mężczyzny, który wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 15 maja 2023 r.  w sprawie o sygn. akt  III K 26/23 został uznany za winnego

Wpływ spraw we wszystkich wydziałach Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w 2023 r. wyniósł 10.055 spraw, załatwionych zostało 8.862 spraw. Odnotowano znaczny wzrost wpływu i załatwienia spraw w porównaniu do  2022 r., kiedy to wpłynęło 8.567 spraw, a załatwiono 8.056. Wpływ spraw w poszczególnych wydziałach Sądu Apelacyjnego w 2023 r. przedstawia się następująco:

  1. do I Wydziału Cywilnego wpłynęło 4.975 spraw, załatwiono 3.646 spraw,
  2. do II Wydziału Karnego wpłynęło 3.974 spraw, załatwiono 3.986 spraw,
  3. do III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wpłynęło 1.106 spraw, załatwiono 1.230 spraw.

W sprawach rozpoznawanych w pionie cywilnym w ostatnich trzech latach zaobserwowano  istotnie zwiększony wpływ spraw i wynosił on odpowiednio w 2021 r. – 2.450 spraw, w 2022 r. – 3.449 spraw i w 2023 r. – 4.975 spraw. W związku z tym średni czas trwania postępowań sądowych w kategoriach spraw ACa i AGa generalnie stale wydłuża się (7,66 miesiąca w 2020 roku, 8,18 miesiąca w 2021 roku i 11,16 miesiąca w 2022 r.), ale mimo to utrzymywał się na poziomie niższym niż krajowy bądź był do niego zbliżony (odpowiednio wskaźniki krajowe to: 11,37 miesiąca; 11,01 miesiąca; 10,97 miesiąca). Wydłużenie czasu trwania postępowań w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku, w szczególności w sprawach ACa i AGa, nie jest konsekwencją niskiej efektywności pracy, ale skutkiem obserwowanego na przestrzeni ostatnich lat wzrostu wpływu spraw przekraczającego możliwości orzecznicze (wpływ spraw w kategorii ACa w trzech ostatnich latach: 1.388, 1.930 i 2.500). Niemniej istotny dla czasu trwania postępowań oprócz liczbowego obciążenia wpływem, jest ciężar gatunkowy rozpoznawanych spraw, spośród których szczególnego zaangażowania wymagają tzw. sprawy „frankowe”. W roku 2022 r.  do I Wydziału Cywilnego wpłynęło ponad dwa razy więcej spraw o roszczenia z umów bankowych denominowanych/indeksowanych do franka szwajcarskiego aniżeli w 2021 r. (odpowiednio 419 i 1.087 spraw), gdy jeszcze w 2020 roku takich spraw zarejestrowano jedynie 50. Przy ogólnokrajowych tendencjach i dużym zainteresowaniu społeczeństwa pozwami w sprawach „frankowych” należy mieć na względzie, że obciążenie tą kategorią spraw, które są pracochłonne i złożone, w dalszym ciągu wzrasta.

Na wzrost czasu oczekiwania na rozpoznanie spraw wpływają też wakaty na stanowiskach sędziowskich. W 2023 r. średniookresowa orzecznicza obsada Sądu Apelacyjnego w Białymstoku wynosiła 24,685 etatu. W ostatnich latach Sąd Apelacyjny w Białymstoku mierzył się z istotnymi brakami kadrowymi w pionie cywilnym, m.in. z nieobsadzeniem 4 etatów sędziowskich, jedną stałą delegacją do Ministerstwa Sprawiedliwości oraz długotrwałymi absencjami chorobowymi kilku sędziów. Przykładowo w roku 2022 w I Wydziale Cywilnym Sądu Apelacyjnego w Białymstoku limit przydzielonych do tego pionu etatów orzeczniczych został wykorzystany zaledwie w 60,65%. Ponadto w związku z odmową Ministra Sprawiedliwości uwzględnienia wniosków o delegację sędziów z Sądu Okręgowego w Białymstoku do orzekania w I Wydziale Cywilnym Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, przy uwzględnieniu wysokości wpływu oraz pozostałości z poprzedniego okresu, koniecznym było korzystanie z delegowania sędziów okręgowych przez Prezesa Sądu Apelacyjnego do orzekania w Sądzie Apelacyjnym, jednakże delegacje te nie były wystarczające do zrównoważenia powyższych absencji sędziów.

Wpływ na sprawność postępowań miały także inne czynniki, a mianowicie: stale rosnący stopień skomplikowania spraw, występowanie w nich istotnych i zarazem trudnych zagadnień prawnych, narastanie objętości materiału dowodowego, konieczność prowadzenia przez Sąd Apelacyjny postępowania dowodowego, problemy z pozyskaniem w rozsądnym terminie opinii biegłego, znaczne obciążenie sędziów funkcyjnych czynnościami administracyjnymi w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego nadzoru oraz trudne warunki związane z epidemią COVID-19 w postaci zmienności wydawanych regulacji prawnych, problemy natury organizacyjnej związane z koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego pracownikom sądu i  uczestnikom postępowań. 

Mimo opisanych wyżej aspektów i przy uwzględnieniu znacznego obciążenia sędziów poziom załatwienia spraw cywilnych był zdecydowanie wyższy niż średnie krajowe. Wskaźnik załatwienia spraw ACa na obsadę w roku 2023 r. wynosił 136,70, gdy średnio w kraju 123,29 spraw. Również łącznie w kategoriach ACa  i AGa wskaźnik załatwienia spraw był nieco wyższy od krajowego. (w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku - 151,21, średnia w  kraju -146,48).

Utrzymujący się w ostatnich latach znaczny wpływ spraw w pionie karnym (AKzw) oraz pracy i ubezpieczeń społecznych (AUa) powodował bardzo duże obciążenie kadry orzeczniczej również w tych wydziałach i brak możliwości wsparcia pionu cywilnego.

Pomimo tego ilość załatwionych spraw kształtowała się na właściwym poziomie. W roku 2023 r. według obsady w sprawach rozpoznawanych w pionie karnym wpłynęło 470,7 spraw, przy średniej krajowej wynoszącej 333,6 spraw, a załatwienie tych spraw wyniosło w Sądzie Apelacyjnym 472,1, natomiast w kraju średnio 334,6. Na uwadze mieć również należy, że wskaźnik załatwienia w kategorii spraw AKzw był w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku w porównaniu do średniej w kraju wyższy o 90,66%. Również w sprawach rozpoznawanych w Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ogółem wskaźnik załatwienia spraw był wyższy od średniej krajowej (Sąd Apelacyjny w Białymstoku - 280,12, średnia krajowa - 270,37)

Podsumowując obciążenie sędziów i poziom załatwienia spraw w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku w 2023 r.  były wyższe niż średnie wartości krajowe. Ogólny wpływ spraw na limit etatów w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku w 2023 r. wyniósł 407,33 zaś w kraju –403,27. Także wskaźnik załatwienia spraw na obsadę był znacznie wyższy niż w kraju (Sąd Apelacyjny - 359, średnia krajowa - 322,19).

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w dniu 8 lutego 2024 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie o sygn. akt  II  K 89/23 dotyczący mężczyzny, który dokonał zabójstwa swojego znajomego łagodząc orzeczoną karę  z 25 na 15 lat pozbawienia wolności, co znalazło też odpowiednie przełożenie na wymiar kary łącznej (15 lat  i 2 miesiące pozbawienia wolności).

Sąd Apelacyjny podzielił w części zarzut obrony dotyczący rażącej surowości kary. Sędzia sprawozdawca podkreślił, iż bezspornym jest, że oskarżony popełnił zabójstwo umyślnie z zamiarem bezpośrednim. Sąd Apelacyjny podzielił ustalenia Sądu Okręgowego co do tego, że do zabójstwa doszło bez powodu i to spożyty przez oskarżonego alkohol był przyczyną agresywnego zachowania wobec pokrzywdzonego. Sąd wziął pod uwagę również inne okoliczności przedmiotowego zdarzenia, które przemawiają na niekorzyść oskarżonego m.in. to, że oskarżony po zadaniu ciosów pokrzywdzonemu nie podjął żadnej próby ratowania go, przykrył go kocem i dalej spożywał alkohol, a kolejno w celu ukrycia zwłok podjął nieudaną próbę ich rozkawałkowania. Sędzia referent podkreślił, że choć niewątpliwie zabójstwo, którego dopuścił się oskarżony cechuje bardzo wysoki stopień społecznej szkodliwości to jednakże nie uzasadnia to wymierzenia kary 25 lat pozbawienia wolności. Sąd wskazał, iż oskarżony był osobą niekaraną, prowadził ustabilizowany tryb życia oraz utrzymywał dobre relacje z siostrami. Ponadto oskarżony obecnie skończył 56 lat i kara 25 lat pozbawienia wolności byłaby w jego przypadku karą zbliżoną do kary dożywocia. Zdaniem Sądu Apelacyjnego cele wychowawcze, zapobiegawcze oraz cele ogólnoprewencyjne w pełni zrealizuje kara 15 lat pozbawienia wolności. W pozostałej części zaskarżony wyrok Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy, w tym m.in. co do rozstrzygnięcia o zasądzonym na rzecz pokrzywdzonych zadośćuczynieniu.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w dniu 8 lutego 2024 r. zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie o sygn. akt  II  K 89/23 dotyczący mężczyzny, który dokonał zabójstwa swojego znajomego łagodząc orzeczoną karę  z 25 na 15 lat pozbawienia wolności, co znalazło też odpowiednie przełożenie na wymiar kary łącznej (15 lat  i 2 miesiące pozbawienia wolności).

Sąd Apelacyjny w Białymstoku w dniu 31 stycznia 2024 r. co do zasady utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego w Ostrołęce w sprawie II K 23/23 skazujący oskarżonego na karę łączną dożywotniego pozbawienia wolności za m.in. dokonanie zabójstwa żony i teściowej oraz znęcania się nad nimi. Dokonał jedynie korekty z uwagi na odmienny stan prawny w dacie popełnienia czynów i zastosowanie ustawy korzystniejszej dla oskarżonego uzupełniając podstawy prawne skazań i wymiaru kary łącznej  o  „art. 4 § 1 k.k.”. Uchylił również pkt. XI wyroku, w którym orzeczono, że oskarżony będzie mógł ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienia po odbyciu kary 25 lat pozbawienia wolności jako zbędny. Sąd argumentował, że art. 78 § 3 k.k. wprowadza możliwość oznaczenia surowszego ograniczenia ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie, natomiast wskazanie przez Sąd Okręgowy wymiaru 25 lat kary pozbawienia wolności nie stanowiło tego surowszego ograniczenia, bowiem na datę  popełnienia czynu, jak i na datę orzekania przez Sąd I instancji  przepis art. 78 § 3 k.k. przewidywał ograniczenie, że w przypadku orzeczenia kary dożywotniego pozbawienia wolności, można zwolnić skazanego po odbyciu 25 lat pozbawienia wolności. 

Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutu rażącej niewspółmierności kar orzeczonych za zbrodnię zabójstwa i przestępstwa popełnionego podczas zatrzymania oskarżonego przez funkcjonariuszy policji oraz argumentów zawartych w apelacji obrońcy. Zdaniem Sądu Odwoławczego orzekając kary jednostkowe dożywotniego pozbawienia wolności Sąd Okręgowy uwzględnił wszystkie okoliczności wskazane w art. 53 k.k. Wziął pod uwagę skutek w postaci śmierci żony i teściowej oskarżonego, zaplanowany sposób działania oskarżonego, jak i brutalność tego działania, która przejawiała się użyciem kija bejsbolowego i noża oraz zadawaniu uderzeń w części ciała w których zlokalizowane są ważne dla życia organy (głowa, klatka piersiowa). Sąd podkreślił, iż teściowa oskarżonego była osobą  w podeszłym wieku oraz nieporadną z uwagi na korzystanie z wózka inwalidzkiego, a w momencie ataku oskarżonego spała. Orzeczone kary uwzględniają również okoliczności przedmiotowe m.in. powody przedmiotowego zajścia w postaci istniejącego od wielu lat konfliktu na tle majątkowym pomiędzy oskarżonym, a jego żoną i jej rodziną.

Sąd Apelacyjny dalej wskazał, że wymierzając karę dożywotniego pozbawienia wolności Sąd Okręgowy uwzględnił również postawę oskarżonego, który jest bezkrytyczny wobec popełnionych czynów, nie przejawia skruchy ani żalu, a winą obciąża swoją żonę. W konsekwencji jego dotychczasowa niekaralność oraz bardzo dobra opina z zakładu pracy nie mogły wpłynąć na łagodniejsze potraktowanie. Zdaniem Sądu Apelacyjnego oskarżony nie rokuje najmniejszych  nadziei na resocjalizację i tym samym Sąd nie dostrzegł przesłanek do złagodzenia kar jednostkowych, jak i kary łącznej dożywotniego pozbawienia wolności.

Wyrok jest prawomocny.