W dniu 19 maja 2023r. o godz. 10.00, s. V, Sąd Apelacyjny rozpozna sprawę o sygn. akt I ACa 667/22 PZU przeciwko kierowcy.
Powódka w pozwie o zapłatę w postępowaniu upominawczym skierowanym przeciwko mężczyźnie domagała się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz kwoty 96 478,97 zł z ustawowymi odsetkami. Swoje żądanie oparła na przepisie art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2003 r., nr 124, poz. 1152 z późn. zm.), który stanowi, iż zakładowi ubezpieczeń przysługuje prawo dochodzenia od kierującego pojazdem mechanicznym zwrotu wypłaconego z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych odszkodowania, jeżeli kierujący nie posiadał wymaganych uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości.
Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 15 marca 2022 roku (sygn. akt I.C 740/21) zasądził od pozwanego mężczyzny na rzecz ubezpieczyciela kwotę 96.478,97 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, zasądził też od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4.841,19 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
W ocenie Sądu Okręgowego podstawowa funkcja gwarancyjna ubezpieczeń obowiązkowych wyraża się w ciążącej na ubezpieczycielu konieczności zaspokojenia roszczenia poszkodowanego, nawet jeśli kierujący pojazdem dopuścił się rażących uchybień. W takiej jednak sytuacji nałożenie na ubezpieczyciela ekonomicznego obowiązku poniesienia szkody stałoby w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Dopuszczalność zatem dochodzenia roszczenia zwrotnego jest wyrazem pobocznych funkcji ubezpieczeń obowiązkowych, wypełniających także zadania kompensacyjne (przywrócenie ubezpieczycielowi poprzedniego stanu materialnego) oraz prewencyjno-wychowawcze w zakresie represji majątkowej, nałożenie na kierującego pojazdem obowiązku zwrotu wypłaconego odszkodowania stanowi dla niego istotną uciążliwość, niejednokrotnie subiektywnie bardziej dolegliwą aniżeli sankcja za popełnione przestępstwo lub wykroczenie. Stosowana represja majątkowa nie spełnia roli odwetu, lecz jest środkiem realizacji prewencji. Celem wymienionej normy prawnej jest prewencja szczególnie nagannych zachowań uczestników ruchu drogowego, w tym m. in takich, jak kierowanie pojazdami bez stosownych uprawnień. W świetle materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie nie może być żadnych wątpliwości, że pozwany w czasie zdarzenia ubezpieczeniowego, prowadził pojazd motocyklowy bez wymaganych uprawnień. Postępowanie w/w jako uczestnika ruchu drogowego należy ocenić jako wysoce naganne. Spowodowanie wypadku (wobec pozwanego wydano prawomocny wyrok skazujący z art.177§2 kk) stanowi przyczynę sprawczą określonego następstwa roszczeń. Następstwo to polega na tym, że poszkodowany ma prawo żądać naprawienia szkody wprost od ubezpieczyciela, a ten, po dokonaniu wypłaty świadczenia ubezpieczeniowego, może wystąpić - w przypadkach ściśle określonych w ustawie - z roszczeniem przeciwko kierującemu pojazdem o zwrot wypłaconego świadczenia. Wierzytelność pierwotna, która przysługiwała uprawnionym po śmierci poszkodowanego została zaspokojona i dzięki temu powstało roszczenie zwrotne zakładu ubezpieczeń. W ocenie Sądu, niniejsze postępowanie wykazało, że powódka była uprawniona na podstawie art. 43 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych do wystąpienia z roszczeniem regresowym. Zatem spełnione zostały przesłanki formalne do żądania przez Ubezpieczyciela zwrotu równowartości świadczenia wypłaconego uprawnionym.
Apelację od powyższego wyroku wniosła strona pozwana domagając się zmiany zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości.