Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 24 września 2025 r. odbyła się publikacja w sprawie I ACa 4/24 dotyczącej powództwa o ochronę dóbr osobistych naruszonych przez funkcjonariuszkę policji (pozwaną) poprzez nieuprawnione i nieuzasadnione wejście w posiadanie wrażliwych danych osobowych powódki, będącej aktualną partnerką życiową byłego konkubenta pozwanej, co stanowiło naruszenie prawa powódki do zachowania prywatności. Z ustaleń Sądu Okręgowego wynikało, że pozwana funkcjonariuszka w dniach 5 i 6 maja 2020 r., mając dostęp do baz danych osobowych przetwarzanych w KMP w O., uzyskała dane powódki dotyczące: imienia i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, adresu zamieszkania, nr ewidencyjnego PESEL, serii i nr dowodu osobistego, stanu cywilnego, kraju zamieszkania, obywatelstwa, liczby i danych osób zameldowanych pod adresem zamieszkania powódki oraz danych jej pojazdu. Sprawdzenie obejmowało również informacje odnośnie notowania powódki w kryminalnych bazach danych. Za te bezprawne działania, podejmowane w celach prywatnych, pozwana poniosła konsekwencje dyscyplinarne. Podczas toczącego się procesu swe zachowanie usprawiedliwiała twierdząc, że sprawdzenia danych powódki dokonywała z obawy przed byłym konkubentem, z którym ma wrogie relacje z uwagi na toczące  się postępowanie w sprawie o zniesienie współwłasności - byli partnerzy pozostają w wieloletnim konflikcie.  Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez powódkę od wyroku Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 2 października 2023 r. (sygn. akt. I C 410/23) którym przyznano jej od pozwanej kwotę 2.000 zł (zamiast żądanej pozwem kwoty 12.000 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie tytułem zadośćuczynienia za naruszanie dóbr osobistych i zasądzono od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2.259,72 zł tytułem zwrotu kosztów procesu – zmienił zaskarżony wyrok w części dotyczącej kosztów procesu obniżając je z kwoty 2.259,72 zł do kwoty 1.000 zł, a w pozostałej części apelację oddalił.

W ustnych motywach swego rozstrzygnięcia Sąd Apelacyjny wskazał, że podziela ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego i przyjmuje je za własne oraz aprobuje dokonaną przez ten Sąd ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Apelacyjny nie miał przede wszystkim wątpliwości co do tego, że pozwana – sprawdzając w celach prywatnych dane osobowe powódki w bazach PESEL, CEPIK i KSIP – przekroczyła swoje uprawnienia, naruszając tym samym prawo do prywatności powódki. Jej działanie miało zatem charakter bezprawny, co wpisywało się w podstawę odpowiedzialności z art. 24 k.c. w zw. z art. 23 k.c. Podnoszone przez pozwaną okoliczności mające uzasadniać jej działania, zdaniem Sądu Apelacyjnego, nie zwalniały jej z odpowiedzialności za naruszenie dóbr osobistych. Poza sporem pozostawało bowiem, że pozwana pozostaje w konflikcie z byłym partnerem na tle praw do wspólnej nieruchomości, a zdobyte przez nią dane powódki miały służyć tylko i wyłącznie realizacji jej prywatnych celów. Jednocześnie jednak Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się podstaw do oceny zasądzonego na rzecz powódki zadośćuczynienia jako rażąco zaniżonego. Mając na uwadze incydentalny charakter naruszenia oraz fakt, że tak pozyskane dane nie zostały dalej wykorzystane (np. w celu nękania czy zastraszania), Sąd Apelacyjny uznał, że kwota 2.000 zł tytułem zadośćuczynienia jest kwotą odpowiednią w rozumieniu art. 448 k.c. Poza tym, powódka nie zdołała wykazać, by bezprawne działania pozwanej – poza pewnym psychicznym dyskomfortem – odbiły się w negatywy sposób na stanie jej zdrowia. Apelacja okazała się skuteczna jedynie w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, jako że kwota tych kosztów (obciążająca powódkę) przewyższyła ostatecznie kwotę zasądzonego roszczenia, przez co wygrana powódki jest w zasadzie iluzoryczna (2.000 zł zadośćuczynienia pochłonięte przez 2.259,72 zł kosztów postępowania). Sąd Apelacyjny uznając takie rozwiązanie za sprzeczne z zasadami słuszności i sprawiedliwości, obniżył kwotę kosztów należnych pozwanej z 2.259,72 zł do 1.000 zł, zaś koszty postępowania apelacyjnego wzajemnie zniósł pomiędzy stronami.

Wyrok jest prawomocny i nie przysługuje od niego skarga kasacyjna.

W dniu 7 października 2025 r. o godz. 8:30, s. II, Sąd Apelacyjny rozpozna sprawę I ACa 2657/24 odnośnie powództwa o zobowiązanie do złożenia oświadczenia woli o zwrotnym przeniesieniu udziału we własności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym (odwołanie darowizny). Powódka będąca osobą w wieku 96 lat, schorowaną i niezdolną do samodzielnej egzystencji (według orzeczenia komisji lekarskiej KRUS) domagała się od pozwanego syna – cierpiącego na chorobę Alzheimera – zwrotu uczynionej na jego rzecz w 2000 r. darowizny. Podnosiła, że na nieruchomości ustanowiona została na jej rzecz służebność osobista w postaci prawa korzystania z całego domu mieszkalnego, a od 2011 r. ma ona utrudniony dostęp do tej nieruchomości - w 2022 r. na posesji wymieniono kłódki, powódka nie otrzymała nowego kompletu kluczy. Powódka podnosiła również, że pozwany okazał jej rażącą niewdzięczność poprzez m.in. nieinteresowanie się jej losem, agresję werbalną i brak pomocy.

Z ustaleń Sądu Okręgowego w Suwałkach wynikało, że prawomocnym postanowieniem z grudnia 2023 r. pozwany został ubezwłasnowolniony całkowicie z powodu rozpoznania u niego zespołu otępiennego w chorobie Alzheimera. Jego opiekunem prawnym została ustanowiona jego żona, a do toczącego się postępowania w sprawie odwołania darowizny wstąpił prokurator domagając się oddalenia powództwa. W latach 2000-2011 pozwany pozostawał z obojgiem rodziców w dobrych relacjach, a w 2011 r. wyprawił swemu ojcu pogrzeb i postawił mu nagrobek. W 2014 r. u pozwanego pojawiły się kłopoty z funkcjonowaniem układu nerwowego, a od 2017 r. ustał z nim kontakt werbalny. We wrześniu 2020 r. z powodu zaburzeń zachowania i agresji czynnej u obdarowanego stwierdzono m.in. otępienie w chorobie Alzheimera. Począwszy od czerwca 2022 r. do chwili obecnej przebywa on w zakładzie długoterminowej opieki psychiatrycznej w stanie afazji. Dom na darowanej nieruchomości od 2017 r. stoi pusty i zaniedbany, a powódka począwszy od 2011 r. większość czasu spędza w lokalu mieszkalnym położonym w innej miejscowości niż darowana nieruchomość.

Sąd Okręgowy w Suwałkach wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2024 r. w sprawie I C 527/23 oddalił powództwo znosząc wzajemnie między stronami koszty postępowania i przyznając ze Skarbu Państwa-Sądu Okręgowego w Suwałkach kwotę 10.800 zł powiększoną o należny podatek VAT tytułem wynagrodzenia adwokata za nieopłaconą pomoc prawną świadczoną powódce z urzędu.

Mając na względzie powyższe ustalenia, Sąd Okręgowy uznał, że powództwo – oparte na normie z art. 898 § 1 k.c. – jest niezasadne, gdyż w zachowaniu pozwanego nie sposób dopatrzyć się znamion rażącej niewdzięczności, stanowiącej przesłankę skutecznego odwołania darowizny. Zdaniem Sądu, brak korzystania po 2011 r. przez powódkę z domu usytuowanego na darowanej nieruchomości, wynikał z jej wyboru, a nie z nagannego zachowania pozwanego. Również wymiana kłódek na posesji nie wynikała z woli nieudostępnienia powódce domu, lecz z konieczności zabezpieczenia nieruchomości przed włamaniem. Natomiast zły stan nieruchomości (określonej już w akcie notarialnym jako nadającej się do kapitalnego remontu) wynikał nie ze złej woli pozwanego, ale z tego, że on sam co najmniej od 2016 r. wymagał opieki ze strony rodziny. Ujawnienie w latach 2014-2015 choroby Alzheimera, a nadto kłopoty z poruszaniem się i komunikacją oraz drastyczne zmiany w osobowości pozwanego sprawiły, że zaprzestał on dbania o nieruchomość, a jego kontakt z matką stał się coraz rzadszy, przybierając formę agresji słownej przez telefon, aż do utraty kontaktu z otoczeniem w ogóle. W ocenie Sądu, niewłaściwe zachowania pozwanego względem matki wynikały więc z postępującej u niego choroby Alzheimera, a nie z jego złej woli. Stąd też wywiedzione powództwo jako niezasadne zostało oddalone.  

Powyższy wyrok zaskarżyła apelacją powódka.

Uprzejmie informujemy, że Zamawiający prowadzi przedmiotowe postępowanie w formie elektronicznej za pośrednictwem Platformy e-Zamówienia pod adresem https://ezamowienia.gov.pl/

Adres strony internetowej prowadzonego postępowania:

https://ezamowienia.gov.pl/mp-client/search/list/ocds-148610-0ffb9c4f-66d9-47f4-b2cd-2824e48e2047

Wykonawca zamierzający wziąć udział w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego musi posiadać konto podmiotu „Wykonawca” na Platformie e-Zamówienia. Szczegółowe informacje na temat zakładania kont podmiotów oraz zasady i warunki korzystania z Platformy e-Zamówienia określa Regulamin Platformy e-Zamówienia, dostępny na stronie internetowej https://ezamowienia.gov.pl oraz informacje zamieszczone w zakładce „Centrum Pomocy”.