W dniu 11 lutego 2020r., godz. 11.00, s. II Sąd Apelacyjny zajmie się sprawą o zwrot majątku utraconego w 1948r. w ramach reformy rolnej (syg. akt I ACa 573/19).
Powódka w pozwie skierowanym przeciwko Skarbowi Państwa - Nadleśnictwu K. z siedzibą w P. wniosła o zwrot nieruchomości leśnych, a w przypadku stwierdzenia niemożności restytucji naturalnej przedmiotowych nieruchomości wniosła o zapłatę od pozwanego kwoty 75.001,00 złotych jako roszczenia częściowego wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty za wywłaszczenie i niemożność odzyskania nieruchomości stanowiących dawny majątek na podstawie nieważnej decyzji Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych z 1948r.
Powódka, jako następca prawny właścicieli pozbawionych posiadania i własności nieruchomości objętych żądaniem pozwu wskazała na decyzję Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 2012r. stwierdzającą nieważność orzeczenia na mocy którego stwierdzono, że nieruchomość ziemska przeszła na własność Skarbu Państwa na cele reformy rolnej, gdyż w chwili wejścia w życie dekretu PKWN majątek ziemski stanowił trzy niezależne od siebie nieruchomości będące własnością trzech różnych podmiotów i nie podlegał przejęciu na cele reformy rolnej bo nie spełniał przewidzianych w dekrecie norm powierzchniowych.
Pozwany Skarb Państwa – Nadleśnictwo K. w pierwszej kolejności wniósł o odrzucenie pozwu podnosząc, iż strona powodowa wcześniej niż niniejsze postępowanie wszczęła pozwem z dnia 16 sierpnia 2012 r. postępowanie sądowe o odszkodowanie za nieruchomości objęte wadliwym orzeczeniem z 1948r. zakończone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Białymstoku w którym uzyskała odszkodowanie w wysokości 1 298 812,21 zł wraz z odsetkami. W przypadku nie podzielenia stanowiska w przedmiocie odrzucenia pozwu pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości, gdyż powódka nie wykazała zasadniczej dla swego żądania przesłanki, to jest faktu że przysługuje jej tytuł własności nieruchomości, których zwrotu domaga się od pozwanego. W dalszej kolejności pozwany podniósł zarzut zasiedzenia nieruchomości będących przedmiotem postępowania. Podniósł, że Skarb Państwa co najmniej od 1948 r. władał przedmiotową nieruchomością jako posiadacz samoistny. Gdyby nawet uznać, że Skarb Państwa wykonywał posiadanie samoistne w złej wierze, to upływ czasu (68 lat od wejścia w posiadanie do czasu wytoczenia niniejszego powództwa), daje podstawy do uznania zasiedzenia przedmiotowej nieruchomości przez Państwo. Końcowo pozwany podniósł także zarzut przedawnienia roszczenia odszkodowawczego.
Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd I instancji oddalił powództwo zarówno o zwrot nieruchomości leśnych, jak i o stosowane odszkodowanie.
Po pierwsze z uwagi na fakt, iż powyższe nieruchomości wchodzą w skład lasu państwowego, a w realiach przedmiotowej sprawy, zgodnie z przepisami ustawy o zachowaniu narodowego charakteru strategicznych zasobów naturalnych kraju, niedopuszczalne jest przekształcenie własnościowe nieruchomości leśnych stanowiących własność Skarbu Państwa.
Po drugie strona powodowa nie zdołała wykazać precyzyjnie położenia nieruchomości, których zwrotu domaga się w niniejszym postępowaniu.
Po trzecie, zwrot nieruchomości prowadziłby do nieuprawnionego wzbogacenia powódki kosztem pozwanego. Z opinii biegłego wynika bowiem, że wartość drzewostanu zasadzonego przez pozwanego i poczynionych przez niego nakładów wielokrotnie przekracza wartości samego gruntu.
Po czwarte powódka otrzymała już stosowne odszkodowanie za wywłaszczone nieruchomości, których zwrotu dochodzi w niniejszym postępowaniu. Wprawdzie we wcześniejszym postępowaniu toczącym się przed Sądem Okręgowym domagała się ona odszkodowania za nieruchomości znajduje się we władaniu osób trzecich, jednak dokładna analiza uzasadnienia oraz dowodów, na jakich zostało oparte orzeczenie, prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż Sąd Okręgowy zasądził na rzecz powódki kwotę odszkodowania w wysokości, która odnosiła się również do nieruchomości będących w posiadaniu Skarbu Państwa m.in. nieruchomości, będących przedmiotem niniejszego postępowania.
Sąd Apelacyjny rozpozna apelację strony powodowej.