Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 22  września 2023r., godz. 13:30  s. II Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna odroczoną sprawę  I ACa 611/18 przeciwko Gminie Wasilków o zapłatę.
Powód Skarb Państwa – Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad wniósł o zasądzenie od Gminy Wasilków kwoty 1.119.374,38 zł wraz z ustawowymi odsetkami i odsetkami za opóźnienie, tytułem zwrotu kosztów związanych z oświetleniem przebudowywanej drogi krajowej nr 8 i 19 na odcinku Białystok – Katrynka od km 648+117 do km 654+548 na terenie gminy Wasilków (wieś Jurowce, wieś Sielachowskie, węzeł Sochonie) w okresie listopad 2010r. – grudzień 2013r.
Swoje żądanie argumentował faktem, iż Gmina Wasilków, pomimo ciążącego na niej ustawowego obowiązku oświetlenia części odcinka drogowego Białystok – Katrynka oraz węzła drogowego Wasilków nie zawarła z dostawcą energii umowy na jej dostawę i nie ponosi kosztów oświetlenia. Wobec natomiast konieczności zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego na wskazanych odcinkach, GDDKiA Oddział w Białymstoku zawarła z PGE Zakład Energetyczny Białystok S.A. w Białymstoku oraz PGE Obrót S.A. Oddział z siedzibą w Białymstoku umowy kompleksowe sprzedaży energii elektrycznej i świadczenia usług dystrybucji, pokrywając z własnych środków powstałe koszty oświetlenia drogi. Powstałe wydatki, zgodnie z brzmieniem art. 18 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 10.04.1997r. – Prawo energetyczne winna ponosić strona pozwana.
Pozwana Gmina Wasilków uznała powództwo w zakresie kwoty 1.992,23 zł i wniosła o jego oddalenie w pozostałym zakresie. W ocenie strony pozwanej  roszczeniem objęty jest okres, w którym realizowana była inwestycja drogowa, brak jest więc podstaw prawnych do obciążania gminy kosztami oświetlenia dróg przed datą oddania ich do użytku.
Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 16 marca 2018 roku uwzględnił powództwo w całości i zasądził od pozwanego Gminy Wasilków na rzecz powoda Skarbu Państwa – Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad kwotę 1.119.374,38 zł., nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności co do w/w kwoty.
Sąd uznał, że zebrane w sprawie dowody, a w szczególności decyzja nr 81/07 Wojewody Podlaskiego z dnia 7 listopada 2007r. nie wskazują, aby inwestycja powoda polegała na budowie nowych dróg. Orzeczeniem tym jedynie zatwierdzono projekt zagospodarowania terenu kompensacji przyrodniczej, projekt budowlany oraz udzielono powódce - Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad, Oddziałowi w Białymstoku pozwolenia na rozbudowę drogi krajowej nr 8 Warszawa – Białystok – Katarynka – Sochonie od km 648+117 do km 654+548 wraz z budową niezbędnych obiektów inżynierskich służących do utrzymania drogi, transportu drogowego oraz przebudową i budową niezbędnej infrastruktury technicznej. Zarządzeniem Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad przedmiotowy odcinek drogi zaliczony został do kategorii GP i pozwana Gmina ma obowiązek poniesienia kosztów jego oświetlenia. Gminy są odpowiedzialne za zapewnienie oświetlenia na przebiegających przez ich teren dróg krajowych. Obowiązek ten wynika z przywoływanych treścią niniejszego uzasadnienia przepisów, tj. cytowanym już art. 18 ust. 1 pkt 3 – prawa energetycznego, ale też art. 20 pkt 4 ustawy o drogach publicznych („do zarządcy drogi należy w szczególności utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2”). Pozwana Gmina została poinformowana o zawarciu umowy na sprzedaż energii elektrycznej, co wpłynęło automatycznie po stronie gminy na powstanie obowiązku uiszczania należności za pobraną energię. Gmina partycypując wyłącznie w części kosztów zaoszczędziła wydatki, które obciążały ją z mocy ustawy, zubożając powoda o wysokość opłat poniesionych na rzecz dostawcy energii elektrycznej. Skoro koszty oświetlenia przedmiotowego odcinka drogi za żądany w pozwie okres poniósł powód, stosownie do art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 i 2 k.c. może on żądać od pozwanej zwrotu tych wydatków.
Sąd Apelacyjny rozpozna apelację wniesioną przez stronę pozwaną Gminę Wasilków, która domaga się oddalenia powództwa ponad kwotę 1992,23 zł.