Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 30 maja 2025 r. odbyła się publikacja w sprawie I ACa 2274/23 dotyczącej powództwa o zadośćuczynienie, odszkodowanie i rentę z tytułu zwiększonych potrzeb za szkodę doznaną przez małoletniego powoda wskutek nieumyślnego naruszenia zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym przez jego matkę - kierującą pojazdem, która nie zachowawszy należytej ostrożności straciła panowanie nad autem i zjechała na prawe pobocze uderzając w przydrożne drzewo. Małoletni powód w chwili zdarzenia siedział w foteliku dziecięcym i miał zapięte pasy bezpieczeństwa. W wyniku zdarzenia doznał urazów wielonarządowych ciała, przez co obecnie porusza się na wózku inwalidzkim. Opiniujący w sprawie biegli stwierdzili, że łączny trwały i nieodwracalny uszczerbek na zdrowiu dziecka wynosi 135%.

Sąd Apelacyjny, po rozpoznaniu apelacji wniesionych przez obie strony procesu, zmienił zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 24 lipca 2023 r. (sygn. akt I C 95/21) w ten sposób, że podwyższył zadośćuczynienie z kwoty 1.100.000 zł do kwoty 2.100.000 zł (o 1.000.000 zł) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie a w pozostałym zakresie powództwo o zadośćuczynienie oddalił oraz podwyższył rentę z tytułu zwiększonych potrzeb (związanych z opieką) z kwoty 7.200 zł miesięcznie przyznanej za okres od dnia 1 sierpnia 2023 r. do kwoty 10.800 zł miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. oraz do kwoty 10.980 zł począwszy od dnia 1 stycznia 2025 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, a w pozostałej części powództwo o rentę z tego tytułu w powyższych okresach oddalił. Rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego co do renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych m.in. z rehabilitacją, terapią logopedyczną i zakupem lekarstw nie uległo zmianie. Również rozstrzygnięcie w zakresie przyznanego odszkodowania w wysokości 102.500 zł, jak też ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku na przyszłość pozostało bez zmian.

Sąd Apelacyjny w ustnych motywach swego wyroku wskazał, że co do zasady podziela ustalenia faktyczne Sądu Okręgowego, które w istotnym zakresie nie były kwestionowane przez strony procesu. Zarzuty obu apelacji koncentrowały się na wnioskach wyciągniętych z tych ustaleń przez Sąd pierwszej instancji oraz na dokonanej przez ten Sąd ocenie prawnej roszczeń strony powodowej.  Generalnie Sąd Apelacyjny zaaprobował wydane w sprawie orzeczenie, za wyjątkiem rozstrzygnięcia o zadośćuczynieniu oraz dostrzegł potrzebę podwyższenia renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych z kosztami opieki za okres od dnia 1 stycznia 2024 r.

W przedmiocie zadośćuczynienia, Sąd Apelacyjny wskazał, że Sąd Okręgowy niedostatecznie uwzględnił krzywdę powoda związaną z ograniczeniem i utratą szeregu sfer aktywności życiowej tak obecnie, jak i w młodości oraz w późniejszym dorosłym życiu. Powód utracił m.in. możliwość pełnego uczestniczenia w środowisku rówieśniczym, uprawiania sportu, korzystania z rozrywek typu turystyka, kino, teatr. W przyszłości będzie miał trudności w codziennym bieżącym funkcjonowaniu – tak w sferze fizycznej (intymnej), zawodowej, jak i hobbistycznej. Z opinii biegłych różnych specjalizacji wynikało bowiem, że te sfery aktywności życiowej powoda doznały szeregu istotnych ograniczeń, bądź też zostały całkowicie wyeliminowane na przyszłość. Nie ulegało wątpliwości, że stan zdrowia małoletniego powoda jest nieodwracalny. Sąd Apelacyjny mając na uwadze jednorazowy charakter zadośćuczynienia z art. 445 § 1 k.c., które powinno w pełni kompensować całą doznaną krzywdę (uwzględniać wszystkie jej aspekty – także te na przyszłość), doszedł do przekonania, że kwotą odpowiednią do pełni krzywdy powoda jest suma żądana w apelacji, tj. 2.500.000 zł. Uwzględniając jednak zadośćuczynienie uprzednio wypłacone przez pozwanego ubezpieczyciela w kwocie 400.000 zł, zasądził dalszą kwotę 2.100.000 zł.

Odnosząc się do żądań rentowych z art. 444 § 2 k.c., Sąd Apelacyjny, co do zasady, zaaprobował stanowisko wyrażone na tym tle przez Sąd Okręgowy, jako że znajdowało ono oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, w szczególności w opiniach biegłych. Tym niemniej, Sąd Apelacyjny dopatrzył się potrzeby skorygowania wysokości renty z tytułu zwiększonych potrzeb związanych z opieką nad małoletnim powodem (w wymiarze około 12 godzin dziennie) poprzez podwyższenie zasądzonej kwoty 7.200 zł miesięcznie do kwoty 10.800 zł miesięcznie za okres od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. oraz do kwoty 10.980 zł od dnia 1 stycznia 2025 r. Sąd Apelacyjny zgodził się przy tym z Sądem Okręgowym, że z uwagi na brak wskazań biegłych co do potrzeby sprawowania nad powodem specjalistycznej opieki pielęgniarskiej, zasadnym jest powiązanie kosztów opieki ze stawką minimalnego wynagrodzenia za pracę. W tym kontekście Sąd Apelacyjny zauważył, że w pierwszej połowie 2023 r. stawka godzinowa minimalnego wynagrodzenia za pracę wyniosła w Polsce 22,80 zł, zaś w drugiej połowie 2023 r. – 23,50 zł. Według Sądu Apelacyjnego, są to zatem stawki zbliżone do kwoty bazowej przyjętej przez Sąd Okręgowy, tj. 20 zł za godzinę opieki. Zważywszy jednak, że w pierwszej połowie 2024 r. stawka godzinowa wzrosła do 27,70 zł, zaś w drugiej połowie do 28.10 zł, zasadnym stało się podwyższenie należnej z tego tytułu renty od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 31 grudnia 2024 r. przyjmując jako kwotę bazową uśrednioną stawkę 28 zł za godzinę opieki. Z kolei począwszy od dnia 1 stycznia 2025 r. należało uwzględnić jako kwotę bazową stawkę 30,50 zł za godzinę opieki.

W pozostałym zakresie Sąd Apelacyjny nie podzielił zarzutów apelacji strony powodowej, natomiast zarzuty apelacji strony pozwanej uznał za w całości niezasadne.

Wyrok jest prawomocny i przysługuje od niego skarga kasacyjna.