Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 16 października 2025 r. o godz. 13.00, s. V, odbędzie się publikacja wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku w sprawie  I ACa 154/24 dotyczącej  powództwa o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia w związku z niesłusznymi i bezprawnymi zarzutami korupcyjnymi sformułowanymi  przez Prokuraturę Okręgową w Olsztynie. 

W sprawie tej powód (pełniący w dacie postawienia mu zarzutów funkcję wójta jednej z gmin w województwie warmińsko-mazurskim), uzasadniając żądania pozwu twierdził, że na skutek rażącego zaniechania prokuratora prowadzącego sprawę i Sądu, które to organy w sposób błędny, z naruszeniem zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, dały wiarę nieprawdopodobnym i nielogicznym pomówieniom, poniósł on uszczerbek na swoim dobrym imieniu i zdrowiu, utracił znaczną część wynagrodzenia, możliwość wykonywania funkcji wójta oraz kandydowania w kolejnych wyborach. 

Pozwany Skarb Państwa reprezentowany przez Prokuratora Okręgowego w Olsztynie i Prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie zastępowany przez  Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, kwestionując powyższe twierdzenia, wnosił o oddalenie powództwa w całości. 

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 18 października 2023 r. w sprawie o sygn. akt I C 395/22 oddalił powództwo; zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratora Okręgowego w Olsztynie koszty procesu  oraz odstąpił od obciążenia powoda kosztami zastępstwa procesowego na rzecz Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej. 

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynikało, że powód od 2006 r. pełnił funkcję wójta Gminy K., położonej w województwie Warmińsko-Mazurskim. Dnia 31 stycznia 2017 r. Prokurator Prokuratury Rejonowej Olsztyn-Południe w Olsztynie delegowany do Prokuratury Okręgowej w Olsztynie przedstawił powodowi zarzuty tego, że w okresie od połowy miesiąca grudnia 2014 r. do listopada 2016 r. w D., działając w krótkich odstępach czasu, z góry powziętym zamiarem, pełniąc funkcję Wójta Gminy K., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej polegającej na zwiększeniu mu miesięcznego wynagrodzenia o kwotę 500 zł, udzielił korzyści majątkowych w łącznej kwocie 1.900 zł  R.S. – pełniącemu funkcję publiczną Radnego w Radzie Gminy Kozłowo, w związku z pełnieniem tej funkcji, w zamian za głosowanie w Radzie Gminy za korzystną dla niego uchwałą nr IV/19/2014 z dnia 30 grudnia 2014 r. w sprawie ustalenia wynagrodzenia Wójta Gminy K. wniosku dotyczącego przedmiotowego wynagrodzenia Wójta Gminy K. wniosku dotyczącego przedmiotowego wynagrodzenia oraz uchwałą nr III/14/2014 z 17 grudnia 2014 r. w sprawie wyrażenia zgody na bezprzetargowe oddanie w dzierżawę na rzecz Spółki E.K. całości infrastruktury wodociągowo-kanalizacyjnej będącej własnością Gminy K. – tj. o przestępstwo z art. 229 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. Następnie postanowieniem z dnia 9 lutego 2017 r. tenże podmiot zastosował wobec powoda środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach służbowych – pełnienia funkcji publicznej Wójta Gminy K. oraz poręczenie majątkowe w  kwocie 10.000 złotych.  Wyrokiem Sądu Rejonowego w Nidzicy z dnia 18 lutego 2020 r. w sprawie o sygn. akt II K 197/17, uniewinniono powoda od popełnienia zarzucanych mu czynów, a wyrok ten Sąd Okręgowy w Olsztynie  w sprawie o sygn. akt VII Ka 400/20 utrzymał w mocy. 

Uwzględniając powyższe fakty Sąd Okręgowy po uprzednim odwołaniu się do przepisów  art. 24 § 1 k.c. w zw. z art. 448 k.c. i 417 § 1 k.c. oraz art. 77 ust. 1 Konstytucji RP uznał, że działaniom pozwanego nie można przypisać cech bezprawności, która to przesłanka stanowił warunek sine qua non zasadności roszczenia zarówno z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę jak i odszkodowania. Według Sądu Okręgowego jakkolwiek postępowanie przygotowawcze, w wyniku którego postawiono powodowi zarzuty, zastosowano środek zapobiegawczy w postaci zawieszenia w czynnościach wójta, było dla powoda dolegliwe, to jednakowoż miało w chwili dokonywania tychże czynności uzasadnione podstawy faktyczne i prawne. Organy ścigania przyjęły bowiem zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa od R.S. i zobowiązane były do ustalenia, czy rzeczywiście doszło do popełnienia przestępstwa. Jednocześnie decyzja prokuratora o zastosowaniu środka zapobiegawczego w postaci zawieszenia w czynnościach wójta, podzielona następnie przez Sąd Rejonowy w Olsztynie, który nie uwzględnił zażalenia podejrzanego, była oparta na obciążającym powoda materiale dowodowym. I nic w tym zakresie - zdaniem Sądu Okręgowego - nie zmienia fakt uniewinnienia powoda od zarzucanych mu czynów. Prawomocny wyrok uniewinniający powoda nie powoduje bowiem, że wcześniej wydane przez organy ścigania i Sądy postanowienia należy uznać za bezprawne. 

Sąd Okręgowy ocenił, że brak było również podstaw do uwzględnienia roszczenia powoda na zasadach ogólnych odpowiedzialności deliktowej Skarbu Państwa, opartych na art. 417² k.c., który stanowi, że jeżeli przez zgodne z prawem wykonywanie władzy publicznej została wyrządzona szkoda na osobie, poszkodowany może żądać całkowitego lub częściowego jej naprawienia oraz zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, gdy okoliczności wskazują, że wymagają tego względy słuszności. W niniejszej sprawie powód nie wykazał bowiem, aby za uwzględnieniem żądania zadośćuczynienia przemawiały względy słuszności. Tym bardziej, że powód przekazał środki pieniężne na rzecz radnego, a wyjaśnienia powoda w postępowaniu karnym od początku nie były konsekwentne.  

Sąd Apelacyjny rozpoznaje apelację wniesioną przez powoda, który domaga się zmiany wyroku i uwzględnienia powództwa w całości.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku działając zgodnie z § 2a rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 października 2019 r. w sprawie szczegółowego sposobu gospodarowania składnikami rzeczowymi majątku ruchomego Skarbu Państwa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 228) (dalej: rozporządzenie) informuje, że posiada do zagospodarowania zbędne składniki rzeczowe majątku ruchomego (książki) wymienione w załączniku nr 1 do niniejszej informacji, przeznaczone w pierwszej kolejności do odsprzedaży. W przypadku jeśli sprzedaż książek nie dojdzie do skutku mogą być one przedmiotem nieodpłatnego przekazania lub darowizny na rzecz jednostek spełniających warunki określone w rozporządzeniu.
W przypadku zainteresowania nabyciem w drodze zakupu poszczególnych zbędnych składników majątku ruchomego, należy złożyć pisemny wniosek zgodnie z załącznikiem nr 2 niniejszej informacji oraz oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych w celu realizacji zakupu składników rzeczowych majątku ruchomego zgodnie z załącznikiem nr 3 niniejszej informacji.

W przypadku zainteresowania nieodpłatnym przekazaniem na czas oznaczony lub nieoznaczony jednostkom sektora finansów publicznych lub państwowej osobie prawnej, która nie jest jednostką sektora finansów publicznych zbędnych składników majątkowych, należy złożyć pisemny wniosek zgodnie z wymogami określonymi w § 38 ust. 4 rozporządzenia.

W przypadku zainteresowania darowizną jednostkom sektora finansów publicznych lub państwowej osobie prawnej, która nie jest jednostką sektora finansów publicznych oraz jednostkom organizacyjnym, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe, niebędących jednostkami sektora finansów publicznych, oraz fundacji lub organizacji pożytku publicznego, które prowadzą działalność charytatywną, opiekuńczą, kulturalną, leczniczą, oświatową, naukową, badawczo-rozwojową, wychowawczą, sportową lub turystyczną, z przeznaczeniem na realizację ich celów statutowych zbędnych składników majątku, należy złożyć pisemny wniosek zgodnie z wymogami określonymi w § 39 ust. 3 rozporządzenia.

Wnioski, o których mowa powyżej należy złożyć do dnia 22 października 2025 r. do godziny 14:00 drogą mailową na adres: administracyjny@bialystok.sa.gov.pl lub na Biurze Podawczym w siedzibie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, ul. Mickiewicza 5, 15-213 Białystok, ewentualnie wysłać za pośrednictwem operatora pocztowego na powyżej wskazany adres w zaklejonej i zaadresowanej kopercie z dopiskiem: „Wniosek dotyczący zbędnych składników majątku ruchomego (książki)”.

Za termin złożenia wniosków przyjęta będzie data i godzina ich złożenia lub wpływu przesyłki do Biura Podawczego Sądu Apelacyjnego w Białymstoku. W przypadku, gdy przynajmniej dwóch wnioskodawców będzie zainteresowanych zakupem tego samego składnika majątku ruchomego, decydować będzie data i godzina wpływu wniosku.

Decyzję w przedmiocie nieodpłatnego przekazania lub darowizny podejmie Dyrektor Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, kierując się kolejnością zgłoszonych wniosków oraz uzasadnieniem potrzeb wykorzystania składnika majątku.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku zastrzega sobie możliwość odwołania sprzedaży składników majątku ruchomego wymienionych w załączniku nr 1 bez podania przyczyn.

Zbędne składniki majątku ruchomego można oglądać w budynku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku, ul. Mickiewicza 5, 15-213 Białystok w godzinach urzędowania: poniedziałek – piątek, od godziny 09:00 do godziny 15:00 od dnia 16 października 2025 r. do dnia 22 października 2025 r. po uprzednim uzgodnieniu terminu telefonicznie.

Osobą upoważnioną do kontaktu i udzielania wszelkich dodatkowych informacji jest Pani Katarzyna Pracka inspektor Oddziału Administracyjnego Sądu Apelacyjnego w Białymstoku (pokój nr 309) tel. 85 743 0742.

Na integralną część informacji składają się załączniki:
nr 1 – Wykaz zbędnych składników rzeczowych majątku ruchomego przeznaczonych do odsprzedaży, nieodpłatnego przekazania lub darowizny;
nr 2 – Wniosek o zakup zbędnego składnika majątku ruchomego;
nr 3 – Oświadczenie o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych w celu realizacji zakupu składników rzeczowych majątku ruchomego,

W dniu 16 października 2025 r. o godz. 10.00, s. II, Sąd Apelacyjny rozpozna sprawę I ACa 1904/24  o odszkodowanie i zadośćuczynienie w związku ze śmiercią matki powoda w wypadku komunikacyjnym. 

Powód w pozwie skierowanym przeciwko ubezpieczycielowi domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kwoty 85.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 120.000 zł  tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Podnosił, że w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 26 listopada 2017 r. śmierć poniosła jego matka, zaś za skutki zdarzenia w ramach ubezpieczenia OC komunikacyjnego odpowiedzialność ponosi pozwany, który wypłacił mu dotychczas kwotę 20.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości. Kwestionował żądania co do wysokości, twierdząc, że wypłacone powodowi w postępowaniu likwidacyjnym kwoty rekompensują w całości doznaną przez niego szkodę.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2024 r. uwzględnił powództwo w zakresie dochodzonej kwoty 205.000 zł, oddalając roszczenie w nieznacznej części co do daty początkowej odsetek ustawowych za opóźnienie. Obciążył również pozwanego w całości kosztami postępowania poniesionymi przez powoda.

Z ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego wynikało, że 26 listopada 2017 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego śmierć poniosła matka powoda, a sprawcą tego wypadku była osoba, której pojazd był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Powód w dacie śmierci matki miał 15 lat, nie był samodzielny, mieszkał
z rodzicami, pozostawał na ich utrzymaniu. Wychowywał się wówczas w środowisku wiejskim, w pełnej i co do zasady zgodnej rodzinie wielodzietnej. Źródłem utrzymania całej rodziny było wspólnie prowadzone gospodarstwo rolne. Śmierć matki mocno wpłynęła na życie powoda, która bezpośrednio po zdarzeniu miał problemy ze snem, był smutny, płaczliwy, wyalienowany. Starta rodzica negatywnie wpłynęła na jego samopoczucie, opuścił się wówczas w nauce, stronił od spotkań towarzyskich, izolował się od rówieśników, miał poczucie osamotnienia i braku wsparcia, w związku z czym korzystał z pomocy psychologa, uczęszczając regularnie na wizyty, na które zabierał go starszy brat. Obecnie nadal powód odczuwa negatywne skutki śmierci matki, wspomina ją i przeżywa jej brak, szczególnie w okresie świąt, czy podczas spotkań rodzinnych – wtedy często płacze i ogarnia go silny smutek oraz poczucie osamotnienia. Nadal często jeździ na cmentarz i odwiedza grób rodziców.

Mając na względzie powyższe ustalenia, Sąd Okręgowy ocenił, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Wskazał, że podstawę prawną żądania zadośćuczynienia stanowił art. 446 § 4 k.c., którego celem jest złagodzenie cierpień wywołanych utratą osoby bliskiej. Przy czym według Sądu I instancji taką osobą dla powoda była jego zmarła matka. Przez całe swoje życie zamieszkiwał wraz z nią, miał z nią dobry, codzienny kontakt
i mimo upływu czasu nadal odczuwa tęsknotę i żal po jej stracie. Powód został pozbawiony możliwości spędzania czasu wolnego z matką, wspólnego spędzania świąt, radzenia się jej
w trudnych sytuacjach, uzyskania pomocy w bieżących, codziennych czynnościach. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że dodatkowa kwota 120.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, przy uwzględnieniu wypłaconej już z tego tytułu kwoty 30.000 złotych, zrekompensuje powodowi doznaną krzywdę i spełni swoją kompensacyjną funkcję, a jednocześnie nie wypełni znamion „wzbogacenia”.

Przechodząc do roszczenia odszkodowawczego, którego powód dochodził w związku ze znacznym pogorszeniem jego sytuacji życiowej, Sąd Okręgowy wskazał, że znajdywało ono oparcie w art. 446 § 3 k.c. W tym kontekście podkreślił, że odszkodowanie to obejmuje szeroko pojęte szkody majątkowe, często nieuchwytne lub trudne do precyzyjnego wyliczenia, prowadzące do znacznego pogorszenia sytuacji życiowej osoby najbliższej. W związku z tym Sąd zwrócił uwagę, że śmierć matki pociągnęła za sobą destabilizację sytuacji powoda. Od tego momentu prowadzenie gospodarstwa rolnego przejął na siebie brat powoda, który stał się jednocześnie odpowiedzialny za jego utrzymanie. Powód utracił możliwość wychowywania się w pełnej rodzinie. Poza bezpośrednim wsparciem materialnym ze strony matki, utracił on też możliwość uzyskania pomocy w codziennych sprawach z jej strony, co
w konsekwencji ma bezpośrednie przełożenie na warunki materialne. Stąd też Sąd Okręgowy stanął na stanowisko, że roszczenie powoda o odszkodowanie należało uwzględnić w całości, i poza wypłaconą już przez ubezpieczyciela kwotą 20.000 zł zasądził na rzecz powoda dodatkową kwotę 85.000 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany.

W dniu 16 października 2025 r. o godz. 10.00, s. II, Sąd Apelacyjny rozpozna sprawę I ACa 1904/24  o odszkodowanie i zadośćuczynienie w związku ze śmiercią matki powoda w wypadku komunikacyjnym. 

Powód w pozwie skierowanym przeciwko ubezpieczycielowi domagał się zasądzenia na jego rzecz od pozwanego kwoty 85.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwoty 120.000 zł  tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Podnosił, że w wyniku wypadku komunikacyjnego z dnia 26 listopada 2017 r. śmierć poniosła jego matka, zaś za skutki zdarzenia w ramach ubezpieczenia OC komunikacyjnego odpowiedzialność ponosi pozwany, który wypłacił mu dotychczas kwotę 20.000 zł tytułem odszkodowania oraz kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa w całości. Kwestionował żądania co do wysokości, twierdząc, że wypłacone powodowi w postępowaniu likwidacyjnym kwoty rekompensują w całości doznaną przez niego szkodę.

Sąd Okręgowy w Białymstoku wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2024 r. uwzględnił powództwo w zakresie dochodzonej kwoty 205.000 zł, oddalając roszczenie w nieznacznej części co do daty początkowej odsetek ustawowych za opóźnienie. Obciążył również pozwanego w całości kosztami postępowania poniesionymi przez powoda.

Z ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego wynikało, że 26 listopada 2017 r. doszło do wypadku komunikacyjnego, w wyniku którego śmierć poniosła matka powoda, a sprawcą tego wypadku była osoba, której pojazd był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Powód w dacie śmierci matki miał 15 lat, nie był samodzielny, mieszkał
z rodzicami, pozostawał na ich utrzymaniu. Wychowywał się wówczas w środowisku wiejskim, w pełnej i co do zasady zgodnej rodzinie wielodzietnej. Źródłem utrzymania całej rodziny było wspólnie prowadzone gospodarstwo rolne. Śmierć matki mocno wpłynęła na życie powoda, która bezpośrednio po zdarzeniu miał problemy ze snem, był smutny, płaczliwy, wyalienowany. Starta rodzica negatywnie wpłynęła na jego samopoczucie, opuścił się wówczas w nauce, stronił od spotkań towarzyskich, izolował się od rówieśników, miał poczucie osamotnienia i braku wsparcia, w związku z czym korzystał z pomocy psychologa, uczęszczając regularnie na wizyty, na które zabierał go starszy brat. Obecnie nadal powód odczuwa negatywne skutki śmierci matki, wspomina ją i przeżywa jej brak, szczególnie w okresie świąt, czy podczas spotkań rodzinnych – wtedy często płacze i ogarnia go silny smutek oraz poczucie osamotnienia. Nadal często jeździ na cmentarz i odwiedza grób rodziców.

Mając na względzie powyższe ustalenia, Sąd Okręgowy ocenił, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie. Wskazał, że podstawę prawną żądania zadośćuczynienia stanowił art. 446 § 4 k.c., którego celem jest złagodzenie cierpień wywołanych utratą osoby bliskiej. Przy czym według Sądu I instancji taką osobą dla powoda była jego zmarła matka. Przez całe swoje życie zamieszkiwał wraz z nią, miał z nią dobry, codzienny kontakt
i mimo upływu czasu nadal odczuwa tęsknotę i żal po jej stracie. Powód został pozbawiony możliwości spędzania czasu wolnego z matką, wspólnego spędzania świąt, radzenia się jej
w trudnych sytuacjach, uzyskania pomocy w bieżących, codziennych czynnościach. W konsekwencji Sąd Okręgowy uznał, że dodatkowa kwota 120.000 złotych tytułem zadośćuczynienia, przy uwzględnieniu wypłaconej już z tego tytułu kwoty 30.000 złotych, zrekompensuje powodowi doznaną krzywdę i spełni swoją kompensacyjną funkcję, a jednocześnie nie wypełni znamion „wzbogacenia”.

Przechodząc do roszczenia odszkodowawczego, którego powód dochodził w związku ze znacznym pogorszeniem jego sytuacji życiowej, Sąd Okręgowy wskazał, że znajdywało ono oparcie w art. 446 § 3 k.c. W tym kontekście podkreślił, że odszkodowanie to obejmuje szeroko pojęte szkody majątkowe, często nieuchwytne lub trudne do precyzyjnego wyliczenia, prowadzące do znacznego pogorszenia sytuacji życiowej osoby najbliższej. W związku z tym Sąd zwrócił uwagę, że śmierć matki pociągnęła za sobą destabilizację sytuacji powoda. Od tego momentu prowadzenie gospodarstwa rolnego przejął na siebie brat powoda, który stał się jednocześnie odpowiedzialny za jego utrzymanie. Powód utracił możliwość wychowywania się w pełnej rodzinie. Poza bezpośrednim wsparciem materialnym ze strony matki, utracił on też możliwość uzyskania pomocy w codziennych sprawach z jej strony, co
w konsekwencji ma bezpośrednie przełożenie na warunki materialne. Stąd też Sąd Okręgowy stanął na stanowisko, że roszczenie powoda o odszkodowanie należało uwzględnić w całości, i poza wypłaconą już przez ubezpieczyciela kwotą 20.000 zł zasądził na rzecz powoda dodatkową kwotę 85.000 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany.