Sąd Apelacyjny w Białymstoku

Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyznaczył na 23 października 2025 r. godz. 09:00 s. IV rozprawę apelacyjną w sprawie kobiety skazanej za pomocnictwo w zabójstwie swojego męża. Wyrok w I instancji wydał Sąd Okręgowy w Ostrołęce.

Sprawa dotyczy zdarzeń z września 2007 roku, do których doszło w jednej z miejscowości na terenie województwa mazowieckiego. Zgodnie z ustaleniami Sądu Okręgowego oskarżona, pozostająca w relacji osobistej z późniejszym sprawcą zabójstwa – świadomie przekazała mu informację o planowanym terminie powrotu swojego męża do domu, czym ułatwiła popełnienie przestępstwa. Niedługo po uzyskaniu tej wiadomości, sprawca dokonał zabójstwa.

Oskarżona została uznana za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, tj. pomocnictwa w zabójstwie (art. 18 §3 k.k. w zw. z art. 148 §1 k.k.) i skazana na karę 10 lat pozbawienia wolności.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania wynika, że oskarżona od kilku lat pozostawała w relacji osobistej z mężczyzną, który zabił jej męża. W rozmowach z mężczyzną oskarżona miała wielokrotnie twierdzić, że jej mąż znęca się nad nią oraz nad dziećmi – zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Pod wpływem tych relacji, u mężczyzny – jak zeznał – zaczął kształtować się zamiar „pozbycia się” męża oskarżonej. Jak sam przyznał, poinformował ją o zamiarze dokonania zabójstwa, na co kobieta miała zareagować bez emocji – ani nie zniechęcała go, ani nie namawiała.

Decydujące znaczenie miało jednak świadome przekazanie przez oskarżoną informacji o terminie powrotu męża do domu, co – zdaniem sądu – rozpoczęło ciąg zdarzeń prowadzących do jego śmierci. W dniu zabójstwa oskarżona opuściła dom wraz z dziećmi i udała się do miejscowości oddalonej o kilka kilometrów, co – jak ocenił sąd – również mogło mieć na celu ułatwienie sprawcy dokonania zbrodni.

Po dokonaniu zabójstwa mężczyzna poinformował oskarżoną o śmierci jej męża, a ta – jak zeznał – miała stwierdzić, że musiała zmywać krew z miejsca zdarzenia. Ciało pokrzywdzonego odnaleziono w zbiorniku wodnym.

Co istotne, przez długi czas po zabójstwie oskarżona utrzymywała, że jej mąż wyjechał za granicę, celowo wprowadzając w błąd zarówno rodzinę, jak i organy ścigania. Zdaniem sądu, było to działanie mające na celu zatarcie śladów przestępstwa i utrudnienie postępowania karnego.

Od wyroku apelację złożył obrońca oskarżonej.

W dniu 16 października 2025 r. Sąd Apelacyjny w sprawie I ACa 154/24 dotyczącej  powództwa o zapłatę odszkodowania i zadośćuczynienia w związku z niesłusznym i bezprawnym postawieniem powodowi przez Prokuraturę Okręgową w Olsztynie zarzutów korupcyjnych wydał wyrok oddalający apelację powoda od wyroku oddalającego powództwo. 

W ustnych motywach Sąd Apelacyjny przypomniał, że istotnie, orzeczenia wydane w toku postępowania karnego w sytuacji gdy ani Kodeks postępowania karnego, ani inne przepisy nie przewidują odrębnego reżimu odpowiedzialności Skarbu Państwa, mogą być kwestionowane w postępowaniu cywilnym. Tym niemniej podstawą żądania w takiej sytuacji nie jest art. 417¹ § 1 i 2 k.c. (jak tego chciała strona powodowa), ale art. 417 § 1 k.c., co oznacza, że prawomocny wyrok uniewinniający powoda od zarzucanych mu w postępowaniu karnym czynów nie jest prejudykatem stwierdzającym bezprawność działania Skarbu Państwa (prokuratury, sądu). W konsekwencji w niniejszej sprawie sąd musiał samodzielnie zbadać i ocenić, czy orzeczenia prokuratury oraz sądu karnego były bezprawne (niezgodne z prawem).

Sąd Apelacyjny stanął na stanowisku, że ocena przesłanki niezgodności z prawem orzeczeń wydanych w niniejszej sprawie dokonana przez Sąd Okręgowy była prawidłowa. Akta postępowania karnego wskazywały bowiem, że uznanie przez organy ścigania uzasadnionego podejrzenia popełnienia przestępstwa przez powoda mieściło się w granicach prawidłowej (na tamten moment) oceny materiału dowodowego.  Ta ocena nie może być więc uznana za niezgodną z prawem. Podobnie – zdaniem Sądu Apelacyjnego - rzecz się ma z postanowieniem o zastosowaniu wobec powoda środka zapobiegawczego polegającego na zawieszeniu w czynnościach wójta. Skoro bowiem uzasadnione było (w granicach oceny materiału dowodowego dopuszczalnej prawem) przyjęcie, że powód udzielił korzyści majątkowej, to uzasadnione było również przyjęcie przesłanki obawy matactwa przy zastosowaniu środka zapobiegawczego. W konsekwencji według Sądu Apelacyjnego zarówno Prokurator stosujący środek zapobiegawczy, jak i sąd odmawiając uwzględnienia zażalenia na postanowienia prokuratora, nie działali niezgodnie z prawem (w tym znaczeniu, że wydanie przedmiotowych orzeczeń nie stanowiło oczywistego i rażącego naruszenie prawa). W konsekwencji podstawowa przesłanka odpowiedzialności Skarbu Państwa w sprawie nie zaistniała, a to wyklucza przyjęcie odpowiedzialności Skarbu Państwa na podstawie art. 417 k.c., jak też za naruszenie dóbr osobistych na podstawie art. 448 k.c.  

Sąd Apelacyjny zgodził się również z Sądem Okręgowym w zakresie, w jakim ten nie zastosował alternatywnej podstawy odpowiedzialności Skarbu Państwa wywodzonej z art. art. 417² k.c. i opartej na założeniu, że mimo zgodnego z prawem działania Skarbu Państwa, odpowiada on za szkodę na zasadzie słuszności. Sąd odwoławczy zwrócił uwagę, że jest to odpowiedzialność na zasadzie wyjątku, a wyjątków nie można interpretować rozszerzająco. Przyjmując nawet za prawdziwe twierdzenia powoda o skutkach dla jego zdrowia postępowania karnego, to w ocenie Sądu drugiej instancji, nie były one na tyle dolegliwe i ponadstandardowe, aby uznać, że mieliśmy do czynienia z sytuacją wyjątkową, gdzie względy słuszności przemawiają za naprawieniem szkody, mimo że Skarb Państwa działał zgodnie z prawem.

Reasumując, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zaskarżony wyrok był prawidłowy, a apelacja w całości niezasadna.

Wyrok jest prawomocny. Powodowi przysługuje od niego skarga kasacyjna.

W dniu 15 października 2025 r. Sąd Apelacyjny w sprawie I ACa 525/24 o uchylenie uchwały Wspólnoty Mieszkaniowej wydał wyrok oddalający apelację pozwanej od wyroku uwzględniającego powództwo. 

Sąd Apelacyjny w ustnych motywach swego wyroku zaaprobował dokonaną przez Sąd Okręgowy wykładnię art. 12 ust. 3 ustawy z 24 czerwca 1994 r. o własności lokali, który to przepis warunkuje możliwość zwiększenia obciążenia właścicieli lokali użytkowych wysokością wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej sposobem korzystania z tych lokali. Pozwana zaś podejmując sporną uchwałę w przedmiocie zwiększenia dwukrotnie wysokości miesięcznych zaliczek na pokrycie kosztów zarządzania nieruchomością wspólną dla lokali usługowych w żaden sposób nie wykazała, że sposób korzystania z tych lokali zwiększył obciążenie części wspólnych nieruchomości. Twierdząc, że ze względu na klientów lokali usługowych doszło do większego zużycia nawierzchni parkingowych nie przedstawiła na tę okoliczność jakichkolwiek dowodów w postaci na przykład prywatnych ekspertyz, które jednoznacznie wykluczyłyby szybsze zużycie nawierzchni parkingowej wskutek wady budowlanej. Podobnie zdaniem Sądu Apelacyjnego nie można opierać się jedynie na domniemaniach, bez przedstawienia miarodajnych dowodów, jeśli chodzi o okoliczność ponadmiarowego korzystania przez właścicieli lokali usługowych z garażów, w których składowane są różne rzeczy na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej. Okoliczność bowiem, że właściciel (przedsiębiorca) na ogół składuje więcej rzeczy w swoim garażu, nie prowadzi automatycznie do wniosku, że w większym stopniu powinien pokrywać koszty związane z remontem dojazdu do tego garażu. Tego rodzaju domniemań snuć nie można.

Konkludując, Sąd Apelacyjny uznał, że Sąd Okręgowy słusznie uchylił zaskarżoną uchwałę jako wydaną z naruszeniem przywołanego wyżej przepisu art. 12 ust. 3 ustawy o własności lokali. Argumentacja apelacji nie uzasadniała postulowanej zmiany zaskarżonego wyroku, który jako odpowiadający prawu w całości zasługiwał na aprobatę.

Wyrok jest prawomocny i pozwanej przysługuje od niego skarga kasacyjna.

Z związku zainteresowaniem opinii publicznej zmianami w Regulaminie urzędowania sądów - Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 867 z późn. zm.) wprowadzonymi od 1.10.2002 r. Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 września 2025 r. zmieniającym rozporządzenie - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. poz. 1325) odsyłam do wyjaśnień celu i istoty dokonywanych zmian zawartych w :

1. KOMUNIKAT PREZESA SĄDU APELACYJNEGO W KRAKOWIE z dnia 06 października 2025 r.

https://www.krakow.sa.gov.pl/komunikat-prezesa-sadu-apelacyjnego-w-krakowie-w-sprawie-systemu-losowego-przydzialu-spraw,new,mg,277.html,1354

 2. OŚWIADCZENIE PREZESA SĄDU APELACYJNEGO W GDAŃSKU

https://gdansk.sa.gov.pl/oswiadczenie-prezesa-sadu-apelacyjnego-w-gdansku-w-sprawie-systemu-losowego-przydzialu-spraw,new,mg,1.html,903

Prezes Sądu Apelacyjnego w Białymstoku

SSA Marek Szymanowski