Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 28 listopada 2024 roku, godz. 10:15, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę oskarżonego o handel osobą i pozbawienie wolności. Wyrok w I instancji wydał Sąd Okręgowy w  Olsztynie w dniu 24 lipca 2024 roku (sygn. akt II K 59/24).

Powyższym wyrokiem oskarżony został uznany za winnego tego, że w okresie od  4.07.2021 r. do 05.01.2022 r. w jednej z miejscowości w województwie warmińsko-mazurskie i w Warszawie, wykorzystując stan nieporadności pokrzywdzonego, wynikający z organicznych zaburzeń osobowości, niskiego intelektu i cech zaburzeń urojeniowych i nadużywając stosunku zależności pokrzywdzonego od siebie dopuścił się handlu osobą w celu jej wykorzystania. Oskarżony zwerbował pokrzywdzonego do pracy, wprowadzając w błąd co do zamiaru jej opłacenia, przetransportował i przyjął do mieszkania w Warszawie, którym dysponował. Tam pozbawił pokrzywdzonego wolności poprzez zamykanie go w mieszkaniu na klucz, wykorzystywał go do wykonywania prac fizycznych związanych z remontem mieszkania, pozyskiwaniem i sprzedażą złomu, oraz sprawowaniem opieki nad przewlekle chorą osobą, których to prac nie opłacał i nie miał zamiaru opłacić. Czyn tej wyczerpuje znamiona przestępstwa z art. 189 a §1 kk i art. 189 §2 a kk.

Za powyższe sąd skazał oskarżonego na karę 3 lat pozbawienia wolności, a dodatkowo orzekł wobec niego obowiązek naprawienia szkody przez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego kwoty 15.000 zł tytułem zadośćuczynienia. Orzeczono także wobec oskarżonego zakaz kontaktowania się z pokrzywdzonym w jakikolwiek sposób oraz zbliżania się do niego na odległość mniejszą niż 100 metrów na okres 5 lat.

Od powyższego orzeczenia apelację złożył obrońca oskarżonego.

21 listopada 2024 r. o godz. 10.30, s. II, Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę I ACa 1915/23 o uznanie umowy dożywocia za nieważną.

Małoletnia powódka (adoptowana córka zmarłego dożywotnika) w pozwie skierowanym przeciwko nabywcom nieruchomości (małżonkom),  domagała się uznania zawartej w dniu 17.12.2020 r. umowy dożywocia za nieważną z powodu złożenia przez jedną ze stron tej umowy (dożywotnika) oświadczenia woli w stanie wyłączającym swobodne i świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Twierdziła bowiem, że jej ojciec był osobą silnie uzależnioną od alkoholu, a jego stan zdrowia psychicznego w momencie zawierania przedmiotowej umowy wykluczał możliwość uczynienia tego z pełną świadomością.

Pozwani, kwestionując twierdzenia pozwu, wnosili o oddalenie powództwa w całości.

Sąd Okręgowy w Olsztynie wyrokiem z dnia 31 lipca 2023 r. (sygn. akt I C 553/22) oddalił w całości powództwo, odstępując jednocześnie od obciążania powódki kosztami procesu na rzecz pozwanych.

Z ustaleń Sądu Okręgowego wynikało, że dożywotnik, który uprzednio wraz z małżonką adoptowali powódkę, od chwili śmierci swojej żony w 2016 r. zaczął nadużywać alkoholu. Wskutek tego zaś została mu ograniczona władza rodzicielska nad małoletnią córką, która od 2019 r. przebywa w placówce opiekuńczo-wychowawczej. 17.12.2020 r. doszło do zawarcia umowy o dożywocie między nim a jednym z pozwanych, w następstwie której zbył on na rzecz tego pozwanego udział w wysokości 8/16 części w prawie własności nieruchomości stanowiącej zabudowaną budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym nieruchomość.

Sąd ustalił też, że dożywotnik pomimo problemów z alkoholem pracował jako stolarz do śmierci. Robił balustrady ze wspólnikiem, z którym rozliczył się z tego tytułu na dwa dni przed swoją śmiercią. Dożywotnik zmarł 7 lutego 2021 r.

Mając na względzie powyższe ustalenia Sąd Okręgowy ocenił, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Zdaniem Sądu I instancji, pomimo stanowczych i konsekwentnych twierdzeń strony powodowej, że dożywotnik z uwagi na nałóg alkoholowy zawierając umowę dożywocia znajdował się w stanie wyłączającym świadome powzięcie decyzji i wyrażenie woli, okoliczności tych nie potwierdził zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym dołączona do akt niniejszego postępowania dokumentacja medyczna, zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, czy przesłuchanie strony pozwanej. Wynikało z nich bowiem niezbicie, że dożywotnik w czasie zawierania spornej umowy był trzeźwy, rozumiał jakiej czynności prawnej będzie dokonywał. Żadna z obecnych wówczas osób nie miała najmniejszych wątpliwości co do jego stanu psychicznego. Z tego względu Sąd Okręgowy uznał, że dotychczas zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy. Tym samym oddalił wniosek o dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego psychiatry jako nieistotny dla rozstrzygnięcia, spóźniony i prowadzący do przewlekłości.

W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy stwierdził, że w przedmiotowej sprawie nie zostały spełnione przesłanki, o jakich mowa w art. 82 k.c. Tym samym nie było podstaw do wydania orzeczenia w trybie art. 189 k.p.c.

Ponadto Sąd I instancji zwrócił uwagę, że wobec pozwanej powództwo było niezasadne z dalej idącej przyczyny, tj. braku legitymacji biernej. Pozwana nie był bowiem stroną umowy dożywocia, a jedynie potwierdziła to, że jej mąż zawiera umowę w ramach majątku osobistego.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka.

14 listopada 2024 roku Sąd Apelacyjny w Białymstoku, po rozpoznaniu sprawy między innymi o dokonanie rozboju w sklepie spożywczo – monopolowym, utrzymał w mocy wyrok Sądu Okręgowego w  Olsztynie z dnia 5 lipca 2024 roku (sygn. akt II K 24/24), którym oskarżona skazana została na karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Przedstawiając ustne motywy rozstrzygnięcia, sędzia sprawozdawca podkreślił, że Sąd Okręgowy dokonał trafnych ustaleń faktycznych, odzwierciedlających w pełni przebieg zdarzenia.

W ramach odniesienia do zarzutów apelacji obrońcy wskazano, że czyn został zaplanowany, a oskarżona dążyła z premedytacją do realizacji zamierzonego celu. Jej działania charakteryzowała agresja; wielokrotnie przy użyciu tłuczka zadawała ona uderzenia w  głowę pokrzywdzonej, a ostatecznie uciekła z miejsca zdarzenia.

Co do kwestii zakwalifikowania użytego w rozboju tłuczka jako narzędzia niebezpiecznego sędzia sprawozdawca, powołując się przy tym także na opinię biegłego, podniósł, że w okolicznościach normalnego użycia tłuczek do mięsa nie posiada oczywiście cechy narzędzia niebezpiecznego. Natomiast użycie tego przedmiotu – posiadającego wszak metalowe okucia – w ustalonych okolicznościach sprawy, z takim natężeniem siły, jak tego dokonała oskarżona, nie pozostawia wątpliwości co do tego, że kwalifikacja czynu jako rozboju z użyciem niebezpiecznego narzędzia jest prawidłowa.

Rozważając o wymiarze kary, sędzia sprawozdawca wskazał, iż kara łączna 4 lat i 6 miesięcy jest karą surową, ale z całą pewnością adekwatną do stopnia zawinienia, pobudek i okoliczności działania oskarżonej. Nie uszło uwadze Sądu, że oskarżona przyznała się do popełnienia zarzuconych jej czynów, jednak okoliczności zdarzenia ujawnione były już wcześniej, na podstawie nagrań z monitoringu. W tych warunkach oskarżona mogła zdecydować się na podważanie ewidentnych dowodów lub też przyznać się do popełnienia czynu i wybrała drugi z tych wariantów.

Sędzia sprawozdawca podkreślił końcowo, że w zachowaniu oskarżonej po zdarzeniu nie sposób było dostrzec skruchy, którą okazała dopiero przed Sądem. To jednak nie mogło już wpłynąć na wymiar orzeczonej kary.

W dniu 21 listopada 2024 roku, godz. 10:30, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę 65-latki oskarżonej o zabójstwo, którą sąd I instancji uniewinnił od popełnienia zarzuconego jej czynu.

Kobieta stanęła przed Sądem Okręgowym w Olsztynie pod zarzutem tego, że w dniu 17 lutego 2021 r. w Reszlu w wolnostojącym budynku jednorodzinnym, działając w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia, zadała pokrzywdzonemu wielokrotnie uderzenia narzędziem tępym lub tępokrawędzistym w głowę, cztery rany tłuczone w okolicy czołowo – ciemieniowej, oraz zadając pokrzywdzonemu trzy uderzenia nożem w szyję, klatkę piersiową, dokonując w ten sposób zabójstwa podejrzanego (art. 148 § 1 k.k.)

Wyrok uniewinniający zapadł w sprawie II K 37/22 w dniu 22 maja 2024 roku. Sąd I instancji wskazał, że stan dowodowy sprawy nie pozwolił na poczynienie jednoznacznych ustaleń faktycznych, które pozwoliłyby na pełną realizację zasady prawdy materialnej określonej w art. 2 § 2 k.p.k.. Wobec tego, kierując się zasadą, by wszelkie wątpliwości rozstrzygać na korzyść oskarżonej, należało uniewinnić ją od popełniania zarzucanej jej zbrodni zabójstwa.

Skargę apelacyjną złożył w tej sprawie prokurator, wnosząc o uchylenie zapadłego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. 

W dniu 14 listopada 2024 roku, godz. 10:00, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku zajmie się sprawą kobiety oskarżonej między innymi o dokonanie rozboju  w sklepie spożywczo - monopolowym. Wyrok w I instancji wydał Sąd Okręgowy w  Olsztynie w dniu 5 lipca 2024 roku (sygn. akt II K 24/24).

Oskarżona została nieprawomocnie skazana za to, że:

1. że w dniu 15 grudnia 2023 roku około godziny 17:15 w Giżycku w sklepie spożywczo-monopolowym dokonała rozboju z użyciem niebezpiecznego przedmiotu na pokrzywdzonej, w ten sposób że, przewidując możliwość wystąpienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pod postacią choroby realnie zagrażającej życiu i godząc się na to, używała wobec pokrzywdzonej przemocy poprzez zadawanie uderzeń kuchennym tłuczkiem do mięsa oraz szarpanie, po czym dokonała zaboru w celu przywłaszczenia pieniędzy w kwocie co najmniej 800 zł działając na jej szkodę, w następstwie czego pokrzywdzona doznała obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy z czterema ranami tłuczonymi skóry owłosionej oraz złamania trzonu kości łokciowej lewej, które to obrażenia spowodowały naruszenie czynności narządu jej ciała na okres powyżej 7 dni.
2. w nie później niż 16 listopada 2023 r. w Giżycku w lokalu mieszkalnym dokonała zaboru w celu przywłaszczenia zegarka marki Astorin o wartości 1500 złotych, na szkodę pokrzywdzonego,

Za tak przypisane czyny oskarżonej wymierzono karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a dodatkowo zobowiązano ją do zapłaty na rzecz pokrzywdzonej kwoty 15.000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę;

Apelację wywiodła obrona, domagając się zmiany kwalifikacji prawnej pierwszego z przypisanych oskarżonej czynów i związanego z tym obniżenia wymiaru kary, tak za tenże czyn, jak i w zakresie kary łącznej.

W dniu 26 listopada 2024 roku, godz. 09:00, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku zajmie się sprawą dokonanego przed ponad dwudziestu laty zabójstwa kobiety w Surażu. Wyrok w I instancji wydał Sąd Okręgowy w  Białymstoku w dniu 26 marca 2024 roku (sygn. akt II K 128/23).

Oskarżony został uznany za winnego tego, że w dniu 16 lipca 2000 roku w Surażu, działając w wykonaniu bezpośredniego zamiaru zaspokojenia potrzeby seksualnej z pokrzywdzoną, wbrew jej woli i pozbawienia życia pokrzywdzonej na tle seksualnym, działając ze szczególnym okrucieństwem, stosując przemoc fizyczną, przytrzymywał pokrzywdzoną rękami, szarpał za ręce i odzież, bił rękami po ciele w okolice twarzy, głowy, szyi, ramion, klatki piersiowej, dusił rękami, przyciskał kolanem klatkę piersiową pokrzywdzonej do podłogi, siadał na plecach, uderzał pokrzywdzoną pięściami i bliżej nieustalonym przedmiotem powodując zmiany urazowe na ciele pokrzywdzonej powstałe od urazów zadanych narzędziem twardym, tępym, tępokrawędzistym, w wyniku czego pokrzywdzona, czasowo traciła przytomność, czym spowodował liczne obrażenia zewnętrzne i wewnętrzne jej ciała wskutek czego, w następstwie zmian urazowych, doszło do śmierci pokrzywdzonej w wyniku uduszenia gwałtownego w procesie zadławienia wynikającym z zamykania światła dróg oddechowych oraz unieruchomienia klatki piersiowej z następowym upośledzeniem ruchów oddechowych. Czyn ten wypełnił znamiona zbrodni zabójstwa, o której mowa w art. 148 § 1 k.k. (w stanie prawnym obowiązującym w okresie od 23 kwietnia 2009 roku do 21 marca 2011 roku) przy zastosowaniu art. 4 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy orzekający na podstawie stanu prawnego obowiązującego w okresie od 23 kwietnia 2009 r. do 21 marca 2011 r. skazał oskarżonego i wymierzył mu karę 25 lat pozbawienia wolności.

Apelacje od zapadłego wyroku wnieśli obrońcy oskarżonego. Wśród wniosków apelacyjnych wymieniono: uniewinnienie, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, ale też uchylenie orzeczenia i umorzenie postępowania.

Pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych złożył apelację w zakresie obowiązku uiszczenia zadośćuczynienia na rzecz trojga spośród oskarżycieli posiłkowych.