Sąd Apelacyjny w Białymstoku

W dniu 16 lipca 2024 roku, godz. 12:30, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku zajmie się sprawą spowodowania śmierci w następstwie wielokrotnego uderzania twardym, tępym narzędziem. W sprawie w dniu 26 lutego 2024 roku zapadł wyrok w I instancji  wydany przez Sąd Okręgowy w Suwałkach (sygn. akt 42/23).

Oskarżony został wyrokiem Sądu I instancji uznany winnym tego, że w okresie od 25 lipca 2022 roku ok. godz. 21:00 do 26 lipca 2022 roku ok. godz. 08:00 w jednej z miejscowości na terenie gminy Przerośl, spowodował ciężki uszczerbek na zdrowiu pokrzywdzonego, mający postać choroby realnie zagrażającej życiu w ten sposób, że wielokrotnie uderzał go narzędziem twardym, tępym i tępokrawędzistym w głowę, szyję, klatkę piersiową oraz tułów, doprowadzając do powstania obrażeń jego ciała w postaci wieloodłamowego złamania kości nosa, złamania dna oczodołu prawego i lewego, złamania obu kości jarzmowych na wysokości łuków, wieloodłamowego złamania szczęki z wielomiejscowymi stłuczeniami błony śluzowej i powłok miękkich głowy oraz mnogich stłuczeń tkanek miękkich szyi, złamania kości gnykowej po stronie lewej, mnogich złamań żeber lewych od III do X w linii pachowej środkowej i łuku żebrowego lewego oraz żeber prawych od III do V, czym spowodował obfite krwawienie i masywną aspirację krwi do dróg oddechowych, w następstwie czego nastąpiła śmierć pokrzywdzonego. Jest to czyn wyczerpujący znamiona zbrodni z art. 156 § 3 kk i za to Sąd Okręgowy wymierzył oskarżonemu karę 12 lat pozbawienia wolności.

Apelację od wyroku wywiódł obrońca oskarżonego.

W dniu 13 czerwca 2024 roku Sąd Apelacyjny ogłosił wyrok w sprawie II AKa 65/24. W zasadniczej części utrzymany w mocy został wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 grudnia 2024 roku  wydany w sprawie sygn. akt II K 58/23. Sąd odwoławczy dokonał jedynie modyfikacji opisu czynu przypisanego oskarżonemu, eliminując z jego treści sformułowanie: „lub inny tępy przedmiot o stosunkowo dużej powierzchni”.

W omawianej sprawie oskarżony stanął pod zarzutami usiłowania zabójstwa i spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu oraz znęcania się fizycznie nad osobą nieporadną ze względu na wiek. Sąd Okręgowy w Olsztynie, przyjmując, że zachowanie oskarżonego stanowiło jeden czyn, uznał go za winnego tego, że w okresie od kwietnia 2022 r. do 6 maja 2022 r. w Bartoszycach, w woj. warmińsko-mazurskim, znęcał się fizycznie nad osobą nieporadną ze względu na wiek, tj. małoletnim ośmiomiesięcznym dzieckiem (urodzonym 2021 r.) synem swojej ówczesnej partnerki, z którym zamieszkiwał, w ten sposób, że wielokrotnie stosował wobec małoletniego pokrzywdzonego przemoc fizyczną o dużym natężeniu, polegającą, m.in. na uderzaniu dziecka, szarpaniu za ręce, za nogi oraz inne części ciała, chwytaniu za tułów, mocnym ściskaniu, w wyniku czego małoletni doznał złamania kości kończyn typu „bucket handle" w obrębie dalszej przynasady kości prawego przedramienia, złamania typu „corner fracture" (złamanie narożne) w obrębie dalszej przynasady lewej kości promieniowej, w obrębie przynasady kości udowej lewej, w obrębie dalszej przynasady kości udowej prawej, drobnych pojedynczych wybroczyn na klatce piersiowej przypominających odciski palców oraz otarć naskórka, które to obrażenia naruszyły czynności narządu ciała pokrzywdzonego na okres powyżej 7 dni, a w dniu 6 maja 2022 r. działając z zamiarem ewentualnym spowodował u pokrzywdzonego ciężki uszczerbek na zdrowiu, w ten sposób, że rzucił dzieckiem o podłogę lub inny tępy przedmiot o stosunkowo dużej powierzchni, w wyniku czego małoletni doznał obrażeń ciała w postaci stłuczenia głowy z ostrym krwiakiem podtwardówkowym lewostronnym, które to obrażenia stanowią chorobę realnie zagrażającą życiu. Zachowanie to wypełniło znamiona czynu z art. 207 § 1 a k.k.  i  art. 156 § 1 pkt 2 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

Sędzia sprawozdawca, odnosząc się do złożonych apelacji wskazał, że podniesione w nich zarzuty są chybione. Sąd I instancji prawidłowo bowiem ocenił materiał dowodowy i na jego podstawie dokonał właściwych ustaleń faktycznych – z  poszanowaniem ram wyznaczonych przepisem art. 7 k.p.k.

Wobec braku warunków do jednoznacznego ustalenia, że oskarżony swoim zamiarem obejmował śmierć dziecka, nie było możliwe podzielenie stanowisko prokuratora, co do zasadności przypisania oskarżonemu usiłowania zabójstwa. Niewątpliwie działał on natomiast z zamiarem ewentualnym spowodowania obrażeń, o jakich mowa w art. 156 § 1 pkt 2 k.k.

Następnie na aprobatę zdaniem Sądu Apelacyjnego zasługiwał wymiar kary ukształtowany przez Sąd I instancji. Wnioskowana przez obronę kara niższa byłaby reakcją nieadekwatną, z kolei kara 15 lat pozbawienia wolności, o co wnosił prokurator, byłaby karą rażąco niewspółmiernie wysoką. Natomiast kara w wymiarze 8 lat pozbawienia wolności spełnia swoje cele.

Kontrola odwoławcza wykazała także prawidłowość ukształtowania zasądzonego częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 80.000 złotych. Uwzględniono w tym aspekcie fakt, że pokrzywdzone dziecko jest rehabilitowane i nie jest przesądzone, że powróci do pełnej sprawności. Status materialny sprawcy nie wpływa natomiast na wysokość zadośćuczynienia.

Odnosząc się do wskazanej powyżej zmiany w treści opisu czynu, Sędzia sprawozdawca podał, że znajdujący się w aktach sprawy materiał poglądowy z miejsca zdarzenia jednoznacznie wskazuje, że dziecko nie mogło być rzucone o inny tępy przedmiot o stosunkowo dużej powierzchni inny niż podłoga. Wprawdzie w pomieszczeniu znajdował się stolik, jednak zdaniem biegłych, gdyby rzucenie nastąpiło o przedmiotowy stolik, wówczas na ciele pokrzywdzonego znajdowałyby się ślady uderzenia o kant. Stąd też dokonana modyfikacja opisu czynu okazała się zasadna.

Wyrok jest prawomocny.

W dniu 20 czerwca 2024 roku, godz. 09:00, s. IV w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku rozpoznana zostanie sprawa mężczyzny oskarżonego o nieumyślne spowodowanie śmierci.

Wyrokiem wydanym w dniu 15 stycznia 2024 roku w sprawie III K 97/23 Sąd Okręgowy w Białymstoku uznał oskarżonego za winnego tego, że w mieszkaniu w Siemiatyczach nieumyślnie spowodował śmierć pokrzywdzonego, w ten sposób, że w dniu 25 grudnia 2022 roku około godziny 17.30 w momencie, gdy pokrzywdzony siedział na tapczanie, uderzył go dwukrotnie pięścią w lewą stronę głowy, czym spowodował powstanie w jego organizmie lewostronnego krwiaka podtwardówkowego i stłuczenia mózgu, co skutkowało powstaniem ropnego zapalenia mózgu i opon mózgowych i w konsekwencji doprowadziło do ostrej niewydolności ośrodkowego układu nerwowego pokrzywdzonego, w następstwie czego w dniu 2 lutego 2023 roku nastąpił jego zgon, którego to skutku oskarżony nie przewidywał i na jego wystąpienie się nie godził, chociaż przy zachowaniu ostrożności wymaganej w danych okolicznościach mógł przewidzieć. Czyn został zakwalifikowany z art. 155 k.k., a oskarżonemu wymierzono karę 3 lat pozbawienia wolności.

Apelacje od wyroku wnieśli prokurator i obrońca.

W dniu 13 czerwca 2024 roku, godz. 9:00, s. IV Sąd Apelacyjny w Białymstoku rozpozna sprawę mężczyzny oskarżonego o dokonanie rozbojów w 1996 roku. Wyrok w I instancji w sprawie II K 41/09 wydał Sąd Okręgowy w Suwałkach w dniu 7 lipca 2023 roku.

Obecne postępowanie sądowe jest następstwem częściowego uchylenia przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyroku zapadłego w 2006 roku. Sprawa została w powyższym zakresie przekazana do ponownego rozpoznania, a następnie w 2007 roku została postanowieniem Sądu Okręgowego w Suwałkach przekazana prokuratorowi celem uzupełnienia postępowania przygotowawczego. Akt oskarżenia wpłynął w dniu 30 kwietnia 2009 roku. Następnie postanowieniem z dnia 29 września 2009 r. Sąd Okręgowy w Suwałkach zawiesił postępowanie w sprawie przeciwko oskarżonemu z uwagi na jego stan zdrowia, wielokrotną hospitalizację i niemożność stawienia się przed organem wymiaru sprawiedliwości. Postępowanie w zakresie czynów objętych wyrokiem zostało podjęte na mocy postanowienia Sądu Okręgowego w Suwałkach z dnia 10 maja 2023 roku.

Oskarżony został wyrokiem Sądu I instancji uznany winnym tego, że:

1. w nocy z 26 na 27 lipca 1996 r. na trasie Augustów – Sejny, w pobliżu m. Augustów, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi, w tym ustalonymi osobami, dokonał rozboju na osobie pokrzywdzonego z użyciem niebezpiecznego narzędzia, w ten sposób, że grożąc wyżej wymienionemu pozbawieniem życia przy użyciu broni palnej oraz doprowadzeniu go do stanu bezbronności poprzez bicie pięścią w twarz oraz skrępowanie rąk, zabrał w celu przywłaszczenia mienie w postaci łańcuszka wykonanego ze złota, radioodtwarzacza marki Pionier i dezodorantów, kaset magnetofonowych oraz saszetki z pieniędzmi w kwocie 200 zł; wszystko o łącznej wartości 3.200 zł na szkodę pokrzywdzonego,
2. w dniu 1 sierpnia 1996 r. w Białymstoku, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi, w tym ustalonymi osobami dokonał rozboju z użyciem niebezpiecznych narzędzi na osobach pokrzywdzonych w ten sposób, że grożąc im pozbawieniem życia przy użyciu broni palnej, granatu ręcznego oraz nożyczek zabrał w celu przywłaszczenia torbę z zawartością spodni, przyborów szkolnych, artykułów przemysłowych, obrączki wykonanej ze złota, wszystko o łącznej wartości 283 zł oraz 900 USD na szkodę pokrzywdzonego,
3. w nocy z 18 na 19 września 1996 roku w Białymstoku działając wspólnie i w porozumieniu z innymi, w tym ustalonymi osobami, dokonał rozboju z użyciem niebezpiecznego narzędzia na obywatelach Kazachstanu w ten sposób, że grożąc wyżej wymienionym pozbawieniem życia przy użyciu broni palnej oraz używając wobec nich gwałtu poprzez wielokrotne bicie pięściami  i rękojeścią broni oraz użycie ręcznego miotacza gazu łzawiącego, dokonał zaboru w celu przywłaszczenia trzech toreb podróżnych i kartonu z zawartością obuwia, garderoby oraz kosmetyków, wszystko o łącznej wartości 4 500 zł na szkodę pokrzywdzonych.

Czyny te wyczerpują znamiona zbrodni rozboju z art. 280 § 2 k.k., zaś Sąd I instancji uznał, że stanowią one ciąg przestępstw i skazał oskarżonego na karę 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wymiarze 60 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 złotych.

Apelację od wyroku wniósł obrońca, która podnosi m in. zarzut przedawnienia karalności..

Na dzień 13 czerwca 2024 roku, godz. 13:00, s. IV w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku zaplanowane jest kontynuowanie rozprawy w sprawie mężczyzny oskarżonego o spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu żony z następstwem w postaci śmierci.

Wyrokiem wydanym w I instancji w dniu 8 grudnia 2023 roku w sprawie II K 99/23 Sąd Okręgowy w Olsztynie uznał oskarżonego za winnego tego, że w dniu 18 listopada 2022 roku na terenie gminy Giżycko spowodował u swojej żony ciężki uszczerbek na zdrowiu powodując obrażenia, które spowodowały chorobę realnie zagrażającą życiu, w ten sposób, że zadał jej co najmniej kilka uderzeń ręką w twarz, w tym jedno z taką siłą, iż pokrzywdzona siedząc na łóżku uderzyła głową w ścianę, co  w efekcie skutkowało jej zgonem. Sąd uznał, że oskarżony przewidywał możliwość spowodowania u pokrzywdzonej ciężkiego uszczerbku na zdrowiu i godził się na to oraz następstwo w postaci śmierci pokrzywdzonej mógł przewidzieć. W tym stanie rzeczy czyn został zakwalifikowany z art. 156 § 3 k.k., a oskarżonemu wymierzono karę 7 lat pozbawienia wolności.

Apelację od wyroku wniósł obrońca, domagając się zmiany kwalifikacji prawnej czynu i ewentualne uznanie, że oskarżony czynu powyższego dopuścił się nieumyślnie. Apelacja obejmuje wniosek o orzeczenie stosownej, znacznie łagodniejszej kary. 

Sąd Apelacyjny w Białymstoku na poprzednim terminie rozprawy dopuścił dowód z opinii biegłego z Zakładu Medycyny Sądowej w Białymstoku, celem ustalenia m. in. mechanizmu powstania obrażeń skutkujących zgonem pokrzywdzonej i ustalenia czy obrażenia te mogły powstać w okolicznościach podawanych przez jednego ze świadków.

Sąd Apelacyjny w Białymstoku po rozpoznaniu w dniach 15 i 17 maja 2024 r. apelacji wniesionych w sprawie II AKa 29/24 częściowo zmienił wyrok Sądu Okręgowego w Białymstoku z dnia 4 lipca 2023 r. wydany w sprawie sygn. akt  III K 174/21.

Sprawa dotyczyła w głównej mierze działalności zorganizowanych grup przestępczych mających na celu popełnianie w latach 2009-2011 przestępstw, polegających na publicznym propagowaniu faszystowskiego ustroju państwa i nawoływaniu do nienawiści na tle rasowym i narodowościowym oraz popełnianiu z pobudek rasistowskich i narodowościowych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, wolności oraz czci i nietykalności cielesnej oraz organizowanie i uczestnictwo w bójkach pseudokibiców klubu sportowego Jagiellonia Białystok z pseudokibicami innych klubów piłkarskich.

Zgodnie z ustnymi motywami przedstawionymi przez Sędziego sprawozdawcę, bezzasadne okazały się apelacje wywiedzione w tej sprawie przez obrońców. Sąd Okręgowy poczynił bowiem prawidłowe ustalenia faktyczne, dokonując odpowiedniej analizy materiału dowodowego, szczególnie w zakresie oceny dowodów pochodzących ze źródeł osobowych. Za szczegółowe i prawidłowe uznane zostały także rozważania Sądu I instancji w zakresie wykazania w świetle stanowiska doktryny i judykatury, że spełnione zostały w sprawie ustawowe kryteria grupy przestępczej, której struktura, wbrew stanowisku części apelujących, może być także pozioma.

Nietrafne były także zarzuty rażącej niewspółmierności kary wymierzonej części oskarżonych. W ocenie Sądu Apelacyjnego w Białymstoku Sąd I instancji uwzględnił wszystkie niezbędne do prawidłowego ukształtowania wymiaru kar okoliczności. Wymiar tych kar oscyluje w dolnych granicach, a nadto przy wymiarze kar łącznych zastosowano zasadę asperacji. Co więcej, chodzi tu o kary z warunkowym zawieszeniem ich wykonania, co powoduje, że nie sposób uznać ich za kary niewspółmiernie wysokie.

Z kolei na częściowe uwzględnienie zasługiwała apelacja wywiedziona przez oskarżyciela publicznego. Sąd Apelacyjny w Białymstoku, uznając zarzut kary rażąco niewspółmiernej za słuszny, wobec jednego z oskarżonych za dwa przestępstwa popełnione w warunkach art. 91 § 1 k.k., wymierzył obok kary pozbawienia wolności karę grzywny, kształtując wymiar tej kary na poziomie 300 stawek dziennych, przy przyjęciu wartości jednej stawki za równą kwocie 20 złotych.

Dodatkowo Sąd Apelacyjny w Białymstoku za uzasadnione uznał przyjęcie za podstawę wymiaru kar – z uwzględnieniem treści art. 4 § 1 k.k. – ustawy kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 czerwca 2015 r.

Słuszny okazał się zarzut niezasadności zwolnienia oskarżonych od ponoszenia kosztów postępowania, co w konsekwencji spowodowało obciążenie oskarżonych opłatami od kar wymierzonych zaskarżonym wyrokiem i obciążenie oskarżonych pozostałymi kosztami procesu za postępowanie przed Sądem I instancji w częściach im przypadających. Sąd odwoławczy uznał, że zbytnia uciążliwość poniesienia tych kosztów nie została w sprawie wykazana, co zwolnienie od ich ponoszenia czyni nieuprawnionym.

W pozostałym zakresie zarzuty prokuratora nie zasługiwały na uwzględnienie. Niezasadny był więc zarzut błędu w ustaleniach faktycznych i w konsekwencji wniosek o uchylenie warunkowego zawieszenia wykonania części wymierzonych kar pozbawienia wolności, a także zarzut niesłusznego niezastosowania zakazu wstępu na imprezy masowe. Zakaz ten orzekany jest fakultatywnie, natomiast konieczne jest wykazanie stwarzania zagrożenia ze strony osoby, na którą zakaz jest nakładany. Tego rodzaju zagrożenie Sąd Apelacyjny w Białymstoku uznał za hipotetyczne, a zatem brak było podstaw do orzeczenia przedmiotowego zakazu.

Wyrok jest prawomocny i podlega wykonaniu.